Żiemel: Differenza bejn il-verżjonijiet

Minn Wikipedija, l-enċiklopedija l-ħielsa
Content deleted Content added
m r2.7.2+) (Bot Żieda: ceb:Equus caballus
m Bot: Migrating 166 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q726 (translate me)
Linja 123: Linja 123:


[[Kategorija:Annimali domestiċi]]
[[Kategorija:Annimali domestiċi]]

[[af:Perd]]
[[am:ፈረስ]]
[[an:Equus caballus]]
[[ang:Hors]]
[[ar:حصان]]
[[arc:ܣܘܣܝܐ]]
[[arz:حصان]]
[[ast:Equus ferus caballus]]
[[av:Чу]]
[[ay:Kawallu]]
[[az:Ev atı]]
[[bar:Roß]]
[[bat-smg:Arklīs]]
[[be:Конь свойскі]]
[[be-x-old:Конь]]
[[bg:Кон]]
[[bjn:Kuda]]
[[bn:ঘোড়া]]
[[bo:རྟ།]]
[[br:Marc'h]]
[[bs:Konj]]
[[bxr:Морин]]
[[ca:Cavall]]
[[cdo:Mā]]
[[ceb:Equus caballus]]
[[chr:ᏐᏈᎵ]]
[[chy:Mo'éhno'ha]]
[[co:Cavaddu]]
[[cs:Kůň]]
[[csb:Domôcy kóń]]
[[cv:Лаша]]
[[cy:Ceffyl]]
[[da:Hest]]
[[de:Hauspferd]]
[[diq:Estor]]
[[el:Άλογο]]
[[eml:Cavàl]]
[[en:Horse]]
[[eo:Ĉevalo]]
[[es:Equus ferus caballus]]
[[et:Hobune]]
[[eu:Zaldi]]
[[ext:Equus ferus caballus]]
[[fa:اسب]]
[[fi:Hevonen]]
[[fiu-vro:Hopõn]]
[[fo:Ross]]
[[fr:Cheval]]
[[frr:Hingst]]
[[fy:Hynder]]
[[ga:Capall]]
[[gd:Each]]
[[gl:Cabalo]]
[[gn:Kavaju]]
[[gu:ઘોડો]]
[[gv:Cabbyl]]
[[hak:Mâ]]
[[haw:Lio]]
[[he:סוס הבית]]
[[hi:घोड़ा]]
[[hif:Ghorra]]
[[hr:Domaći konj]]
[[ht:Chwal]]
[[hu:Ló]]
[[hy:Ձի]]
[[ia:Cavallo]]
[[id:Kuda]]
[[ik:Tuttuqpak]]
[[io:Kavalo]]
[[is:Hestur]]
[[it:Equus caballus]]
[[ja:ウマ]]
[[jv:Jaran]]
[[ka:ცხენი]]
[[kbd:Шы]]
[[kk:Ат]]
[[ko:말 (동물)]]
[[koi:Вӧв]]
[[ks:گُر]]
[[ku:Hesp]]
[[kv:Вӧв]]
[[kw:Margh]]
[[la:Equus caballus]]
[[lbe:Чу]]
[[li:Taam peerd]]
[[lij:Cavallo]]
[[lmo:Equus ferus caballus]]
[[ln:Farása]]
[[lt:Arklys]]
[[lv:Mājas zirgs]]
[[map-bms:Jaran]]
[[mdf:Лишме]]
[[mg:Soavaly]]
[[mhr:Имне]]
[[mk:Коњ]]
[[ml:കുതിര]]
[[mr:घोडा]]
[[mrj:Имни]]
[[ms:Kuda]]
[[myv:Лишме]]
[[nah:Cahuāyoh]]
[[nds:Peerd]]
[[nds-nl:Peerd]]
[[new:सल]]
[[nl:Paard (dier)]]
[[nn:Hest]]
[[no:Hest]]
[[nrm:J'va]]
[[nv:Łį́į́ʼ]]
[[oc:Equus caballus]]
[[os:Бæх]]
[[pa:ਘੋੜਾ]]
[[pcd:Kvau]]
[[pdc:Gaul]]
[[pfl:Gaul]]
[[pl:Koń]]
[[pnb:گھوڑا]]
[[ps:آس]]
[[pt:Cavalo]]
[[qu:Kawallu]]
[[ro:Cal]]
[[ru:Домашняя лошадь]]
[[rue:Кінь]]
[[rw:Ifarashi]]
[[sah:Ат]]
[[sc:Caddu]]
[[scn:Cavaddu]]
[[sco:Horse]]
[[se:Heabuš]]
[[sg:Mbarata]]
[[sh:Domaći konj]]
[[simple:Horse]]
[[sk:Kôň (podrod)]]
[[sl:Domači konj]]
[[sn:Bhiza]]
[[so:Faras]]
[[sq:Kali]]
[[sr:Домаћи коњ]]
[[srn:Asi (pardi)]]
[[stq:Hoangst (Suugediert)]]
[[su:Kuda]]
[[sv:Häst]]
[[sw:Farasi]]
[[szl:Kůń]]
[[ta:குதிரை]]
[[te:గుర్రము]]
[[tg:Асп]]
[[th:ม้า]]
[[tl:Kabayo]]
[[tr:At]]
[[tt:Йорт аты]]
[[udm:Вал]]
[[ug:ئات]]
[[uk:Кінь свійський]]
[[ur:گھوڑا]]
[[vec:Caval]]
[[vep:Hebo]]
[[vi:Ngựa]]
[[wa:Tchivå]]
[[war:Kabayo]]
[[xal:Мөрн]]
[[yi:פערד]]
[[zea:Paerd]]
[[zh:马]]
[[zh-min-nan:Bé]]
[[zh-yue:馬]]

Reviżjoni ta' 14:13, 4 April 2013

Iż-żwiemel ilhom fid-dinja ħafna qabel l-umani. Meta il-Bniedem Prestoriku beda jgħix fl-għerien, iż-żwiemel kienu ilhom diġa fid-dinja madwar miljun sena.

Hyracotherium

L-ewwel żiemel kien id-daqs ta' fenek. Kien jiekol pjanti u weraq fil-foresti ta' l-Ewropa, l-Asja tal-Lvant u l-Amerika ta' Fuq, madwar 50 miljun sena ilu. Jissejjaħ ukoll Eohippus jew 'L-Ewwel Żiemel'.

Mesohippus

30 miljun sena ilu, Mesohippus jew 'Iż-Żiemel tan-Nofs', kien kbir daqs mogħża tal-lum, b'saqajn itwal u tliet iswaba fuq kull sieq. Is-sabà tan-nofs kien il-bidu ta' difer taż-żiemel.

Merychippus

Għaxar miljun sena wara, kien hemm iż-żiemel imdaqqas Merychippus jew 'Grazing Horse'. Snienu kienu itwal u aħjar biex iqaċċtu l-ħaxix biex jiekol.

Pliohippus

Għaxar miljun sena ilu, il-Merychippus, reġa' sar tibdil enormi fiż-żwiemel, fil-fatt il-Pliohippus kien kbir daqs poni. Kellu d-difer bħal taż-żwiemel tal-lum u kellu saqajn twal biżżejjed biex ikun jista' jivjaġġa fit-tul.

Equus

Dan it-tip ta' żiemel imsejjaħ 'iż-Żiemel Modern' beda jgħix fid-dinja madwar żewġ miljun sena ilu. Minn dak iż-żmien 'l hawn ftit li xejn sar tibdil fl-istrutura taż-żiemel.



Tipi ta' Żwiemel

Hawn diversi razzez ta' żwiemel, kull razza tingħaraf minn oħra permezz ta' differenza fil-kuluri u marki, kif ukoll mid-daqs, karattru u l-fatturi tal-ġisem. Dawn huma xi razzez differenti ta' żwiemel:

a) Iż-Żiemel ta' l-Irkib (Hack)

Il-hack huwa tip ta' żiemel li n-nies jirkbu fuqu għall-gost, fi kliem ieħor huwa dak iż-żiemel li jintuża' għall-horse riding. Il-hack għandu għonqu u saqajh twal u eleganti u b'dak ġismu mhux daqshekk tqil huwa ż-żiemel perfett biex tirkeb mara.

b) Eventer

L-Eventer huwa żiemel sinjur bit-talenti! Huwa dak iż-żiemel dritt li jintuża mill-pulizija tal-kavallerija u f'diversi festi importanti. Huwa magħruf ukoll għall-isport tal-ġiri bil-qbiż li jsir miż-żwiemel. Fil-fatt b'hekk jissejaħ Eventer għax jieħu sehem f'diversi avvenimenti.

ċ) Iż-Żiemel Kaċċatur (Hunter)

Żiemel Kaċċatur jista' jkun kull żiemel li huwa tajjeb għall-kaċċa tal-volpi. Imma bniedem li mhux interresat fil-kaċċa jista' juża dan iż-żiemel biex jivjaġġa bih minn post għal ieħor.

d) Cop

Cob huwa dak iż-żiemel li jintuża' biex iġorr xi karettun, karozzin jew tip ta' trasport ieħor li jitmexxa minn żiemel. Il-Cob ikollu għonqu qasir u saqajh irqaq u qosra, imma huwa verament b'saħħtu. Il-persuna li tidderieġi lil dan iż-żiemel tissejjaħ kuċċier.

e) Tarpan

L-aħħar Tarpani li kienu jeżistu fis-salvaġġ kienu jinstabu fir-Russja madwar 100 sena ilu. Illum il-ġurnata ftit għadek issib li jgħixu fi grupp ukoll. It-Tarpan ġej mir-razza taż-żwiemel magħrufa bħala Plateau.

f) Iż-Żiemel ta' Przewalski

Magħruf ukoll bħala ż-Żiemel Salvaġġ Mongoljan, jew iż-Żiemel Salvaġġ Asjatiku. Dan it-tip ta' żiemel huwa msemmi għall-Kurunell Nicolai Przewalski, li fl-1881, sab merħla żwiemel li ilhom jeżistu minn Żmien is-Silġ u qatt ma nbidlu. Illum ftit għadek issib jgħixu fis-salvaġġ, dawn tista' issibhom fil-lbiċ tal-Mongolja. Dan iż-żiemel ġej mir-razza pre-storika Steppe.

ġ) Brumby

Matul it-tfittix għad-deheb fl-Awstralja fl-1850, ħafna raħħala u bdiewa telqu mid-dar tagħhom biex ifitxxu 'l fortuna. U sabu dawn iż-żwiemel Brumby jgħixu fis-salvaġġ. Dawn kienu jużawhom bħala għajnuna f'xogħolhom sa kemm daħlu l-magni, wara l-Ewwel Gwerra Dinjija.



Partijiet Differenti fil-Ġisem taż-Żiemel

  • Għonq
  • Ħaddejn
  • Imnifsejn
  • Geddum
  • Chin Groove
  • Poll
  • Crest
  • Withers
  • Minkeb
  • Sider
  • Spalla
  • Kanal ta' l-Għonq
  • Driegħ
  • Rkobba
  • Cannon
  • Fetlock Joint
  • Coronet
  • Ergot
  • Pastern
  • Chestnut
  • Dahar
  • Loins
  • Qagħad
  • Croup
  • Dock
  • Denb
  • Falda
  • Gaskin
  • Hock
  • Point of Hock