Żiemel: Differenza bejn il-verżjonijiet
m r2.7.2+) (Bot Żieda: ceb:Equus caballus |
m Bot: Migrating 166 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q726 (translate me) |
||
Linja 123: | Linja 123: | ||
[[Kategorija:Annimali domestiċi]] |
[[Kategorija:Annimali domestiċi]] |
||
[[af:Perd]] |
|||
[[am:ፈረስ]] |
|||
[[an:Equus caballus]] |
|||
[[ang:Hors]] |
|||
[[ar:حصان]] |
|||
[[arc:ܣܘܣܝܐ]] |
|||
[[arz:حصان]] |
|||
[[ast:Equus ferus caballus]] |
|||
[[av:Чу]] |
|||
[[ay:Kawallu]] |
|||
[[az:Ev atı]] |
|||
[[bar:Roß]] |
|||
[[bat-smg:Arklīs]] |
|||
[[be:Конь свойскі]] |
|||
[[be-x-old:Конь]] |
|||
[[bg:Кон]] |
|||
[[bjn:Kuda]] |
|||
[[bn:ঘোড়া]] |
|||
[[bo:རྟ།]] |
|||
[[br:Marc'h]] |
|||
[[bs:Konj]] |
|||
[[bxr:Морин]] |
|||
[[ca:Cavall]] |
|||
[[cdo:Mā]] |
|||
[[ceb:Equus caballus]] |
|||
[[chr:ᏐᏈᎵ]] |
|||
[[chy:Mo'éhno'ha]] |
|||
[[co:Cavaddu]] |
|||
[[cs:Kůň]] |
|||
[[csb:Domôcy kóń]] |
|||
[[cv:Лаша]] |
|||
[[cy:Ceffyl]] |
|||
[[da:Hest]] |
|||
[[de:Hauspferd]] |
|||
[[diq:Estor]] |
|||
[[el:Άλογο]] |
|||
[[eml:Cavàl]] |
|||
[[en:Horse]] |
|||
[[eo:Ĉevalo]] |
|||
[[es:Equus ferus caballus]] |
|||
[[et:Hobune]] |
|||
[[eu:Zaldi]] |
|||
[[ext:Equus ferus caballus]] |
|||
[[fa:اسب]] |
|||
[[fi:Hevonen]] |
|||
[[fiu-vro:Hopõn]] |
|||
[[fo:Ross]] |
|||
[[fr:Cheval]] |
|||
[[frr:Hingst]] |
|||
[[fy:Hynder]] |
|||
[[ga:Capall]] |
|||
[[gd:Each]] |
|||
[[gl:Cabalo]] |
|||
[[gn:Kavaju]] |
|||
[[gu:ઘોડો]] |
|||
[[gv:Cabbyl]] |
|||
[[hak:Mâ]] |
|||
[[haw:Lio]] |
|||
[[he:סוס הבית]] |
|||
[[hi:घोड़ा]] |
|||
[[hif:Ghorra]] |
|||
[[hr:Domaći konj]] |
|||
[[ht:Chwal]] |
|||
[[hu:Ló]] |
|||
[[hy:Ձի]] |
|||
[[ia:Cavallo]] |
|||
[[id:Kuda]] |
|||
[[ik:Tuttuqpak]] |
|||
[[io:Kavalo]] |
|||
[[is:Hestur]] |
|||
[[it:Equus caballus]] |
|||
[[ja:ウマ]] |
|||
[[jv:Jaran]] |
|||
[[ka:ცხენი]] |
|||
[[kbd:Шы]] |
|||
[[kk:Ат]] |
|||
[[ko:말 (동물)]] |
|||
[[koi:Вӧв]] |
|||
[[ks:گُر]] |
|||
[[ku:Hesp]] |
|||
[[kv:Вӧв]] |
|||
[[kw:Margh]] |
|||
[[la:Equus caballus]] |
|||
[[lbe:Чу]] |
|||
[[li:Taam peerd]] |
|||
[[lij:Cavallo]] |
|||
[[lmo:Equus ferus caballus]] |
|||
[[ln:Farása]] |
|||
[[lt:Arklys]] |
|||
[[lv:Mājas zirgs]] |
|||
[[map-bms:Jaran]] |
|||
[[mdf:Лишме]] |
|||
[[mg:Soavaly]] |
|||
[[mhr:Имне]] |
|||
[[mk:Коњ]] |
|||
[[ml:കുതിര]] |
|||
[[mr:घोडा]] |
|||
[[mrj:Имни]] |
|||
[[ms:Kuda]] |
|||
[[myv:Лишме]] |
|||
[[nah:Cahuāyoh]] |
|||
[[nds:Peerd]] |
|||
[[nds-nl:Peerd]] |
|||
[[new:सल]] |
|||
[[nl:Paard (dier)]] |
|||
[[nn:Hest]] |
|||
[[no:Hest]] |
|||
[[nrm:J'va]] |
|||
[[nv:Łį́į́ʼ]] |
|||
[[oc:Equus caballus]] |
|||
[[os:Бæх]] |
|||
[[pa:ਘੋੜਾ]] |
|||
[[pcd:Kvau]] |
|||
[[pdc:Gaul]] |
|||
[[pfl:Gaul]] |
|||
[[pl:Koń]] |
|||
[[pnb:گھوڑا]] |
|||
[[ps:آس]] |
|||
[[pt:Cavalo]] |
|||
[[qu:Kawallu]] |
|||
[[ro:Cal]] |
|||
[[ru:Домашняя лошадь]] |
|||
[[rue:Кінь]] |
|||
[[rw:Ifarashi]] |
|||
[[sah:Ат]] |
|||
[[sc:Caddu]] |
|||
[[scn:Cavaddu]] |
|||
[[sco:Horse]] |
|||
[[se:Heabuš]] |
|||
[[sg:Mbarata]] |
|||
[[sh:Domaći konj]] |
|||
[[simple:Horse]] |
|||
[[sk:Kôň (podrod)]] |
|||
[[sl:Domači konj]] |
|||
[[sn:Bhiza]] |
|||
[[so:Faras]] |
|||
[[sq:Kali]] |
|||
[[sr:Домаћи коњ]] |
|||
[[srn:Asi (pardi)]] |
|||
[[stq:Hoangst (Suugediert)]] |
|||
[[su:Kuda]] |
|||
[[sv:Häst]] |
|||
[[sw:Farasi]] |
|||
[[szl:Kůń]] |
|||
[[ta:குதிரை]] |
|||
[[te:గుర్రము]] |
|||
[[tg:Асп]] |
|||
[[th:ม้า]] |
|||
[[tl:Kabayo]] |
|||
[[tr:At]] |
|||
[[tt:Йорт аты]] |
|||
[[udm:Вал]] |
|||
[[ug:ئات]] |
|||
[[uk:Кінь свійський]] |
|||
[[ur:گھوڑا]] |
|||
[[vec:Caval]] |
|||
[[vep:Hebo]] |
|||
[[vi:Ngựa]] |
|||
[[wa:Tchivå]] |
|||
[[war:Kabayo]] |
|||
[[xal:Мөрн]] |
|||
[[yi:פערד]] |
|||
[[zea:Paerd]] |
|||
[[zh:马]] |
|||
[[zh-min-nan:Bé]] |
|||
[[zh-yue:馬]] |
Reviżjoni ta' 14:13, 4 April 2013
Dan l-artiklu għadu ma ġiex kategorizzat. Jekk jogħġbok għin biex iżżid kategoriji sabiex dan l-artiklu jitniżżel ma' artikli simili. |
Iż-żwiemel ilhom fid-dinja ħafna qabel l-umani. Meta il-Bniedem Prestoriku beda jgħix fl-għerien, iż-żwiemel kienu ilhom diġa fid-dinja madwar miljun sena.
Hyracotherium
L-ewwel żiemel kien id-daqs ta' fenek. Kien jiekol pjanti u weraq fil-foresti ta' l-Ewropa, l-Asja tal-Lvant u l-Amerika ta' Fuq, madwar 50 miljun sena ilu. Jissejjaħ ukoll Eohippus jew 'L-Ewwel Żiemel'.
Mesohippus
30 miljun sena ilu, Mesohippus jew 'Iż-Żiemel tan-Nofs', kien kbir daqs mogħża tal-lum, b'saqajn itwal u tliet iswaba fuq kull sieq. Is-sabà tan-nofs kien il-bidu ta' difer taż-żiemel.
Merychippus
Għaxar miljun sena wara, kien hemm iż-żiemel imdaqqas Merychippus jew 'Grazing Horse'. Snienu kienu itwal u aħjar biex iqaċċtu l-ħaxix biex jiekol.
Pliohippus
Għaxar miljun sena ilu, il-Merychippus, reġa' sar tibdil enormi fiż-żwiemel, fil-fatt il-Pliohippus kien kbir daqs poni. Kellu d-difer bħal taż-żwiemel tal-lum u kellu saqajn twal biżżejjed biex ikun jista' jivjaġġa fit-tul.
Equus
Dan it-tip ta' żiemel imsejjaħ 'iż-Żiemel Modern' beda jgħix fid-dinja madwar żewġ miljun sena ilu. Minn dak iż-żmien 'l hawn ftit li xejn sar tibdil fl-istrutura taż-żiemel.
Tipi ta' Żwiemel
Hawn diversi razzez ta' żwiemel, kull razza tingħaraf minn oħra permezz ta' differenza fil-kuluri u marki, kif ukoll mid-daqs, karattru u l-fatturi tal-ġisem. Dawn huma xi razzez differenti ta' żwiemel:
a) Iż-Żiemel ta' l-Irkib (Hack)
Il-hack huwa tip ta' żiemel li n-nies jirkbu fuqu għall-gost, fi kliem ieħor huwa dak iż-żiemel li jintuża' għall-horse riding. Il-hack għandu għonqu u saqajh twal u eleganti u b'dak ġismu mhux daqshekk tqil huwa ż-żiemel perfett biex tirkeb mara.
b) Eventer
L-Eventer huwa żiemel sinjur bit-talenti! Huwa dak iż-żiemel dritt li jintuża mill-pulizija tal-kavallerija u f'diversi festi importanti. Huwa magħruf ukoll għall-isport tal-ġiri bil-qbiż li jsir miż-żwiemel. Fil-fatt b'hekk jissejaħ Eventer għax jieħu sehem f'diversi avvenimenti.
ċ) Iż-Żiemel Kaċċatur (Hunter)
Żiemel Kaċċatur jista' jkun kull żiemel li huwa tajjeb għall-kaċċa tal-volpi. Imma bniedem li mhux interresat fil-kaċċa jista' juża dan iż-żiemel biex jivjaġġa bih minn post għal ieħor.
d) Cop
Cob huwa dak iż-żiemel li jintuża' biex iġorr xi karettun, karozzin jew tip ta' trasport ieħor li jitmexxa minn żiemel. Il-Cob ikollu għonqu qasir u saqajh irqaq u qosra, imma huwa verament b'saħħtu. Il-persuna li tidderieġi lil dan iż-żiemel tissejjaħ kuċċier.
e) Tarpan
L-aħħar Tarpani li kienu jeżistu fis-salvaġġ kienu jinstabu fir-Russja madwar 100 sena ilu. Illum il-ġurnata ftit għadek issib li jgħixu fi grupp ukoll. It-Tarpan ġej mir-razza taż-żwiemel magħrufa bħala Plateau.
f) Iż-Żiemel ta' Przewalski
Magħruf ukoll bħala ż-Żiemel Salvaġġ Mongoljan, jew iż-Żiemel Salvaġġ Asjatiku. Dan it-tip ta' żiemel huwa msemmi għall-Kurunell Nicolai Przewalski, li fl-1881, sab merħla żwiemel li ilhom jeżistu minn Żmien is-Silġ u qatt ma nbidlu. Illum ftit għadek issib jgħixu fis-salvaġġ, dawn tista' issibhom fil-lbiċ tal-Mongolja. Dan iż-żiemel ġej mir-razza pre-storika Steppe.
ġ) Brumby
Matul it-tfittix għad-deheb fl-Awstralja fl-1850, ħafna raħħala u bdiewa telqu mid-dar tagħhom biex ifitxxu 'l fortuna. U sabu dawn iż-żwiemel Brumby jgħixu fis-salvaġġ. Dawn kienu jużawhom bħala għajnuna f'xogħolhom sa kemm daħlu l-magni, wara l-Ewwel Gwerra Dinjija.
Partijiet Differenti fil-Ġisem taż-Żiemel
- Għonq
- Ħaddejn
- Imnifsejn
- Geddum
- Chin Groove
- Poll
- Crest
- Withers
- Minkeb
- Sider
- Spalla
- Kanal ta' l-Għonq
- Driegħ
- Rkobba
- Cannon
- Fetlock Joint
- Coronet
- Ergot
- Pastern
- Chestnut
- Dahar
- Loins
- Qagħad
- Croup
- Dock
- Denb
- Falda
- Gaskin
- Hock
- Point of Hock