Quibdó

Quibdó
Kolombja
Amministrazzjoni
Stat sovran	Kolombja
Department of Colombia	Chocó Department (en)
Kodiċi postali	270001, 270002, 270007, 270008, 270009
Ġeografija
Koordinati	5.692277°N 76.658192°W / 5.692277; -76.658192
Quibdó Quibdó (Colombia)
Superfiċjenti	3,337.5 kilometru kwadru
Għoli	43 m
Fruntieri ma'	Río Quito (en) , El Atrato (en) , Lloró (en) , El Carmen de Atrato (en) , Urrao (en) , Medio Atrato (en) , Vigía del Fuerte (en) , Bojayá (en) u Alto Baudó (en)
Demografija
Popolazzjoni	130,825 abitanti (2020)
Informazzjoni oħra
Fondazzjoni	1648
Kodiċi tat-telefon	4
quibdo-choco.gov.co…

Quibdó hija l-belt kapitali tad-Dipartiment ta' Chocó, fir-Reġjun tal-Paċifiku tal-Kolombja, u tinsab fuq ix-Xmara Atrato. Popolazzjoni ta' 129,237, predominantement Afro-Kolombjani, inklużi Kolombjani Zambo .

Toponimija

Quibdó jirreferi għall-isem ta’ mexxej indiġenu lokali, il-Cacique ta’ Quibdó, li d-dominji tiegħu kienu jinkludu t-territorju tal-belt tal-lum.

Xi verżjonijiet jindikaw li dan l-isem ġej mil-lingwa Tule, quibi tfisser "wieħed li jaf"; tfisser ukoll "konfluwenza tax-xmajjar" jew "ħoss ta’ ilmijiet."

Ġeografija

Quibdó, waħda mill-bliet ewlenin fil-Paċifiku Kolombjan, tinsab fil-kwart tal-majjistral tal-Kolombja. Il-belt kapitali tad-dipartiment ta' Chocó, hija wkoll port tax-xmara traffikuż li jestendi tul ix-xtut tar-Río Atrato.

Il-belt tinsab fil-qalba tal-Wied tar-Río Atrato, li tifred il-Cordillera Occidental tal-Andi Kolombjani lejn il-lvant u s-Serranía del Baudó, li tmiss mal-Oċean Paċifiku lejn il-punent.

Quibdó tinsab 231 kilometru lejn il-lbiċ ta' Medellin u 425 kilometru lejn it-tramuntana ta' Cali, żewġ bliet ewlenin Kolombjani. Bogotá, il-kapitali tal-pajjiż, tinsab 567 kilometru lejn il-lvant ta' Quibdó.

Klima

Quibdó hija waħda mill-aktar żoni mxarrba fid-dinja u uffiċjalment l-aktar post imxarrab fl-Amerika t'Isfel b'rekord annwali ta' 8,991 mm. Madankollu, il-muniċipalità ta' Lloró, li tinsab 22.5 km minn Quibdó, għandha r-rekord dinji stmat (u għalhekk mhux uffiċjali) ta' 13,300 mm (World Weather Information Service).

Storja

Il-belt twaqqfet fl-1648, taħt l-isem Citará, minn Brother Matías Abad Mastodon fuq art donata mill-Indjani lill-Franġiskani (Ordni tal-Patrijiet Minuri). Is-sit sussegwentement inħaraq diversi drabi mill-Indjani. Il-belt inbniet mill-ġdid fl-1654 mill-Ġiżwiti Pedro Cáceres u Francisco de Orta.

Madwar l-1690, abitant u minatur minn Antioquia, Manuel Cañizales, waqqaf insedjament ġdid fuq l-artijiet tal-kapijiet Guasebá u Quibdó. Sal-1702, l-għadd ta’ abitanti kien żdied b’mod sinifikanti, u l-Ispanjol Francisco de Berro rrikonoxxa l-istatus tagħha bħala insedjament permezz ta’ att iffirmat mal-abitanti tal-madwar. Huwa semmieha San Francisco de Quibdó.

Ekonomija

Quibdo hija l-belt bl-inqas dħul fil-Kolombja, b'rata ta' qgħad kważi d-doppju tar-rata nazzjonali. Kważi 65% tar-residenti kienu jgħixu fil-faqar fl-2021.

L-arti ewlenija tar-reġjun ta' Quibdó hija l-ħidma tad-deheb. In-nies indiġeni jagħmlu dgħajjes mill-weraq tal-palm. Jagħmlu wkoll qfief, kpiepel u twapet.

Lingwi

L-Ispanjol huwa l-lingwa uffiċjali. Il-lingwi Indjani Emberá u Wounaan huma wkoll preżenti u għandhom status uffiċjali fiż-żoni ta’ influwenza tagħhom. Fl-aħħar nett, ħafna lingwi Afrikani baqgħu ħajjin u jistgħu jinstemgħu fir-reġjun.

Festa

Kull sena, il-Festival ta’ San Franġisk ta’ Assisi jdum xahar. It-tnax-il viċinat Franġiskan ta’ Quibdó jorganizzaw dan il-festival, li huwa "ċelebrazzjoni tal-identità Afro-dixxendenti" tal-maġġoranza tal-abitanti ta’ Quibdó. Huma jilbsu l-ilbiesi, jiżfnu, u gruppi tal-karnival u karrijiet jimmarċjaw f’ġieħ San Franġisk ta’ Assisi, magħruf familjarment bħala San Pancho. Dan il-festival ġie mniżżel fil-Lista Rappreżentattiva tal-Wirt Kulturali Intanġibbli tal-Umanità tal-UNESCO fl-2012.