Aqbeż għall-kontentut

Palazz Vilhena

Minn Wikipedija, l-enċiklopedija l-ħielsa
Palazzo Vilhena
palazz, sptar defunt
Data meta nħoloq1728 Immodifika
Imsemmi għalAntónio Manoel de Vilhena Immodifika
PajjiżMalta Immodifika
Entità amministrattiva territorjali fejn tinstabMdina Immodifika
Koordinati35°53′5″N 14°24′14″E Immodifika
PropjetarjuGvern ta' Malta Immodifika
Ikkummissjonat minnAntónio Manoel de Vilhena Immodifika
ArkitettCharles François de Mondion Immodifika
Stil arkitettonikuFrench Baroque architecture Immodifika
Sit uffiċjalihttp://heritagemalta.org/museums-sites/national-museum-of-natural-history/ Immodifika
Category for the interior of the itemCategory:Interior of Vilhena Palace Immodifika
Map

Vilhena Palace , magħruf ukoll bħala l- Palazz Maġisterjali u Palazzo Pretorio, huwa palazz Barokk Franċiż fl - Imdina, Malta . Huwa msemmi għal António Manoel de Vilhena, il- Gran Mastru li kkummissjonaha. Inbniet bejn l-1726 u l-1728 fuq disinni tal-perit Franċiż Charles François de Mondion, fuq il-post tal-lok tal-laqgħa tal-Università. Il-palazz intuża bħala sptar fis-sekli 19 u 20, u sar magħruf bħala l-Isptar Connaught wara l-1909. Mill-1973, ilha miftuħa għall-pubbliku bħala l-Mużew Nazzjonali tal-Istorja Naturali ta' Malta.

Storja

[immodifika | immodifika s-sors]

Sfond u kostruzzjoni

Il-palazz inbena, u ngħata l-isem, António Manoel de Vilhena, nobbli Portugiż li ġie elett Gran Mastru fl-1722.

Is-sit tal-Palazz Vilhena ilu abitat minn żminijiet antiki, u fdalijiet post-Puniċi nstabu fiż-żona. F’madwar is-seklu 8, x’aktarx inbniet fort Biżantin fuq il-post, u fil-Medju Evu żviluppa f’kastell magħruf bħala Castellu di la Chitati. Il-ħitan ta' ġewwa tal-kastell ġew imwaqqgħin fis-seklu 15, u l-parti li kien fadal inbniet bħala palazz mill-Gran Mastru Philippe Villiers de L'Isle-Adam fl-1530s. Il-palazz kien jismu Palazzo Giuratale, u kien fih il-kunsill amministrattiv ċivili magħruf bħala l-Università. L-istruttura saret ħsara fit-terremot ta’ Sqallija fl-1693[1][2].

Fit-3 ta’ Novembru 1722, il-Gran Mastru li kien għadu kif ġie elett, António Manoel de Vilhena, ħareġ ordnijiet għar-restawr u r-rinnovazzjoni tal-Imdina. Id-daħla tal-belt reġgħet inbniet kompletament, u s-sede tal-Università twaqqgħet biex tagħmel post għal palazz tas-sajf għall-Gran Mastru. Inbniet Banca Giuratale ġdida biex tospita l-Università wara t-twaqqigħ tal-post tal-laqgħa tagħha[3].

Il-bini tal-palazz il-ġdid ta’ Vilhena beda fl-1726, u tlesta sentejn wara fl-1728. Il-bini kien iddisinjat minn Charles François de Mondion fl-istil Barokk Franċiż li kien popolari fil-palazzi tal-hotel Pariġini, u nbena taħt is-superviżjoni tal- capomastro Malti Petruzzo Debono[4].

Sptar

Intern tal-palazz


Il-palazz serva bħala sptar temporanju waqt tifqigħa tal-kolera fl-1837.

Fit-12 ta’ Ġunju 1860, il-palazz inbidel f’sanatorju mill-militar Ingliż. Il-palazz kien mikri għal £160 fis-sena, u l-konverżjoni tal-bini fi sptar tiswa inqas minn £1000. L-isptar ingħalaq temporanjament fl-1890, u fil-qosor serva bħala kwartieri. Reġgħet fetħet ftit wara, u fl-aħħar ingħalaq fl-1907[5].

Il-palazz reġa’ nfetaħ mir-Re Edward VII fit-22 ta’ April 1909, bħala sptar għal pazjenti li jbatu mit-tuberkulożi. Kien magħruf bħala l-Isptar ta’ Connaught wara l-Prinċep Arthur, Duka ta’ Connaught u Strathearn, li ta donazzjoni ta’ £800 biex jixtri tagħmir ġdid għall-isptar. L-isptar ingħalaq fl-1956[6].

Mużew

Sezzjoni tal-Mużew Nazzjonali tal-Istorja Naturali


Il-palazz ġie inawgurat bħala l-Mużew Nazzjonali tal-Istorja Naturali fit-22 ta’ Ġunju 1973. Il-kollezzjonijiet tiegħu jinkludu kampjuni ta’ flora u fawna, fossili, blat, minerali u diorami tal-ħabitats Maltin[7].

Il-parti ta' quddiem tal-palazz ġiet restawrata fil-bidu tas-snin 2000 bi spiża ta' madwar Lm46,000. Ġie inawgurat mill-President ta’ Malta, Guido de Marco, f’Lulju tal-2002.

Il-bini kien inkluż fil-Lista tal-Antikitajiet tal-1925. Issa huwa monument nazzjonali Grad 1, u huwa elenkat fl-Inventarju Nazzjonali tal-Proprjetà Kulturali tal-Gżejjer Maltin.

Arkitettura

[immodifika | immodifika s-sors]
L-arkata li twassal għall-quddiem


Il-Palazz Vilhena huwa bini kbir li huwa meqjus bħala "eżempju eċċellenti tal-Barokk Franċiż." Għandha barra ta' barra f'forma ta' U mdawra b'loggias, li ssegwi l-pjanta tal-kastell oriġinali, u possibilment fiha xi fdalijiet tal-palazz tas-seklu 16 inkorporati fl-istruttura. Il-quddiem jiġi avviċinat minn bieb imżejjen bl-arma ta’ Vilhena. Il-faċċata ċentrali tal-palazz fiha l-bieb prinċipali mżejn, li hu mdawwar b’kolonni Korintji u mdawwar b’riliev tal-bronż ta’ De Vilhena u arma oħra[8].

L-intern tal-palazz huwa ppjanat b'mod irregolari, b'kuntrast qawwi mar-regolarità u l-bilanċ ta 'barra. Il-bini fih ukoll bitħa ta’ ġewwa. Il-Palazz Vilhena huwa marbut mal-Corte Capitanale, li nbniet fl-istess żmien tal-palazz u kienet iddisinjata wkoll minn Mondion.

Dan il-bini kien iservi bħala l-qrati tal-Imdina, u r-rabta tagħha mal-palazz kienet ġest simboliku biex iwassal li l-qrati kienu taħt il-ġurisdizzjoni tal-Ordni ta’ San Ġwann. Il-Corte Capitanale issa sservi bħala s-sede tal-kunsill lokali tal-Imdina[9].

Referenzi

[immodifika | immodifika s-sors]
  1. ^ Sagona, Claudia (2015-08-25). The Archaeology of Malta (bl-Ingliż). Cambridge University Press. Parametru mhux magħruf |iktar= injorat (għajnuna)
  2. ^ Executive Malta (bl-Ingliż). EPH Ltd. 2008-10-31.
  3. ^ "Mdina, Malta - Information and interests". web.archive.org. 2015-10-27. Arkivjat mill-oriġinal fl-2015-10-27. Miġbur 2024-12-10.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  4. ^ (PDF) https://web.archive.org/web/20151129174918/http://www.culturalheritage.gov.mt/filebank/inventory/01184.pdf. Arkivjat mill-oriġinal fl-2015-11-29. Miġbur 2024-12-10. |title= nieqes jew vojt (għajnuna)Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  5. ^ "Behind The scenes at the Natural History Museum - The Malta Independent". web.archive.org. 2015-11-29. Arkivjat mill-oriġinal fl-2015-11-29. Miġbur 2024-12-10.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  6. ^ "The Vilhena Palace, Malta". web.archive.org. 2015-04-29. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2015-04-29. Miġbur 2024-12-10.
  7. ^ "National Museum of Natural History « Heritage Malta". web.archive.org. 2015-01-05. Arkivjat mill-oriġinal fl-2015-01-05. Miġbur 2024-12-10.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  8. ^ https://web.archive.org/web/20151129174918/http://www.culturalheritage.gov.mt/filebank/inventory/01184.pdf
  9. ^ https://web.archive.org/web/20151129201925/http://www.culturalheritage.gov.mt/filebank/inventory/01185.pdf
Miksub minn "https://mt.wikipedia.org/w/index.php?title=Palazz_Vilhena&oldid=318584"