Aqbeż għall-kontentut

Knisja Parrokkjali ta’ San Filep ta’ Agira, Ħaż-Żebbuġ

Minn Wikipedija, l-enċiklopedija l-ħielsa
Knisja Parrokkjali ta’ San Filep ta’ Agira, Ħaż-Żebbuġ
knisja
PajjiżMalta Immodifika
Entità amministrattiva territorjali fejn tinstabĦaż-Żebbuġ Immodifika
Koordinati35°52′17″N 14°26′32″E Immodifika
Iddedikata lilPhilip of Agira Immodifika
Stil arkitettonikuarkitettura barokka Immodifika
Map

The Parish Church of St of Agira ( Mudell:Langx Knisja Arċipretali ta' San Filippu t'Aġġira ) hija knisja parrokkjali Kattolika Rumana f'Ħaż -Żebbuġ, Malta, iddedikata lil San Filep ta' Agira .

Knisja Oriġinali

[immodifika | immodifika s-sors]

Il-knisja oriġinali nbniet fuq art ta’ Filippo de Catania, intraprenditur Sqalli, li ffinanzja wkoll il-bini tal-istess knisja fl-1380. L-art kienet f’żona bejn tliet irħula żgħar separati magħrufa bħala Ħal Muxi, Ħal Dwin u Ħal. Mula. Maż-żmien dawn l-irħula ġew magħquda biex jiffurmaw illum Ħaż-Żebbuġ. Il-knisja medjevali oriġinali tlestiet fl-1412. Il-knisja kienet diġà parroċċa fl-1436 peress li ssemmiet mill-Isqof Senatore de Mello bħala waħda mit-12-il knisja parrokkjali f’Malta.

Knisja preżenti

[immodifika | immodifika s-sors]

Wara l-Assedju l-Kbir ta’ Malta n-nies ta’ Ħaż-Żebbuġ ħassew li kellha tinbena knisja akbar biex tieħu post il-knisja parrokkjali li llum kienet żgħira. Il-knisja preżenti nbniet bejn l-1599 u l-1632 fuq pjanti attribwiti lil Vittorio Cassar u ġiet imkabbra mill-perit Tommaso Dingli fl-1660. Jingħad li l-istess perit ħadem fuq it-tinqix tal-kor. Il-knisja ġiet iddedikata fit-13 ta’ Mejju 1729. Il-knisja ġiet l-aktar modifikata fl-1913 meta żdiedu l-navi tal-ġenb[1].

Il-knisja hija mniżżla fl-Inventarju Nazzjonali tal-Proprjetà Kulturali tal-Gżejjer Maltin[2].

Xogħlijiet ta' l-Art

[immodifika | immodifika s-sors]

L-istatwa titulari ta’ San Filep ta’ Agira hija magħmula kollha kemm hi mill-fidda. Fl-1860, iż-Żebbuġ bdew jiġbru flus li jippermettulhom jordnaw l-istatwa titulari li riedu. Il-kollezzjoni tant kienet kbira li ġie deċiż li l-istatwa tinbena bil-fidda flok l-injam aktar tas-soltu. L-istatwa tlestiet fl-1864, minn Luigi Fontana. Meta tlestiet ittieħdet il-Vatikan, fejn ġiet ippreżentata u mbierka mill-Papa Piju IX.

Il-knisja tinkludi wkoll numru ta’ pitturi sbieħ. Luca Garnier pinġa l-kwadru titulari fuq l-artal maġġur. Hija turi lil San Filep t'Aġira jagħmel miraklu waqt li jżomm salib lejn raġel possedut li jitressaq quddiemu. Francesco Zahra, artist tas-seklu 18 tal-iskola Favray, pinġa żewġ murals. Teżori oħra jinkludu xogħlijiet tal-arti ta’ Guido Reni u Antonio Sciortino, li ġew mir-raħal.

  1. ^ "Discover Religious Tourism in Malta: Cathedrals and Churches". Easy Tourist (bl-Ingliż). Miġbur 2025-01-11.
  2. ^ (PDF) https://web.archive.org/web/20160810093231/http://www.culturalheritage.gov.mt/filebank/inventory/Chapels%20and%20Niches/NICPMI%2002106-02313/2224.pdf. Arkivjat mill-oriġinal fl-2016-08-10. Miġbur 2025-01-11. |title= nieqes jew vojt (għajnuna)Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)