Invażjoni Franċiża ta' Malta

Minn Wikipedija, l-enċiklopedija l-ħielsa
Inċiżjoni li turi l-kapitulazzjoni ta' Malta lil Napuljun.

L-Invażjoni Franċiża ta' Malta kienet l-invażjoni b'suċċess tal-gżejjer ta' Malta u Għawdex, imbagħad mmexxija mill-Ordni ta' San Ġwann, mill-Ewwel Repubblika Franċiża immexxi minn Napuljun Bonaparti f'Ġunju 1798 bħala parti mill-kampanja tal-Mediterran tal-Franċiżi Gwerer Rivoluzzjonarji.

Il-ħatt l-art inizjali ntlaqa’ b’xi reżistenza kemm mill-Ordni kif ukoll mill-milizzja Maltija, iżda f’inqas minn jum il-Franċiżi kienu ħadu l-kontroll tal-arċipelagu Malti kollu ħlief għaż-żona tal-port ta’ fortifikat tajjeb li inkludiet il-kapitali Valletta. L-Ordni kellha l-mezzi biex tiflaħ assedju, iżda sensiela ta’ ċirkustanzi fosthom skuntentizza fost il-membri Franċiżi tagħha stess kif ukoll il-popolazzjoni indiġena Maltija wasslu għal tregwa li spiċċat bil-kapitulazzjoni tal-Ordni.

L-invażjoni għalhekk temmet il-ħakma tal-Osptarieri ta’ 268 sena f’Malta, u rriżultat fl-okkupazzjoni Franċiża ta' Malta. Ftit xhur wara l-invażjoni, skuntentizza minħabba riformi li kienu qed iseħħu wassal għal rewwixta, li evolviet fi imblokk tal-gwarniġġjon Franċiż mill-Maltin insurġenti megħjuna mill-Ingliżi, Naplitani u Portugiżi. L-imblokk dam għal sentejn, u spiċċa bil-konsenja tal-Franċiżi lill-Ingliżi fl-1800, biex Malta saret protettorat u bdiet 164 sena ta' ħakma Brittanika.