Emirat ta' Granada
Emirat ta' Granada Imaret Għarnata |
||||||
---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
Mottu: U la għalib ħlief Alla (Għarbi): ولا غالب إلا الله, lit., Ebda rebbieħ ħlief Alla) | ||||||
![]() |
||||||
Belt kapitali | Granada | |||||
Lingwi uffiċjali | Għarbi | |||||
Lingwi oħra | Możarabiku, Berber, Ladino | |||||
Reliġjon | Iżlam (Sunni Maliki) Minoranzi: Kristjaneżmu (Kattolika Rumana), Ġudaiżmu |
|||||
Gvern | Monarkija ereditarja | |||||
- | 1232–1273 | Muħammed I bin Jusef (il-fundattur) | ||||
- | 1487–1492 | Bu Għabdilla Muħammed XII bin Għali | ||||
Stabbiliment | 1232 | |||||
- | Konkwista ta' Kastilja | 1492 |
L-Emirat ta' Granada, jew mill-Għarbi, l-Imaret Għarnata, magħruf ukoll bħala s-Saltnet in-Nasrin ta' Granada, kien politika Iżlamika fin-Nofsinhar tal-Peniżola Iberika matul il-Medjuevu Tard, immexxija mid-dinastija Nasrija. Kien l-aħħar stat Mislem indipendenti fl-Ewropa tal-Punent.[1]
Il-Misilmin kienu ilhom preżenti fil-Peniżola Iberika, li sejħu l-Andalus, mill-konkwista tagħha fl-711. Sa l-aħħar tas-seklu 12, wara l-espansjoni tar-renji Kristjani fit-tramuntana, iż-żona tal-kontroll Misilmin kienet tnaqqset għall-partijiet tan-nofsinhar tal-peniżola rregolati mill-Kalifat Almohad. Wara li l-kontroll Almohad irtira fl-1228, l-ambizjuż Muħammed I bin l-Aħmar tela' għall-poter u stabbilixxa d-dinastija Nasrija fil-kontroll ta' porzjon imdaqqsa ta' dan it-territorju, bejn wieħed u ieħor li jikkorrispondi għall-provinċji Spanjoli moderni ta' Granada, Almería u Málaga.[2] Sal-1250, l-Emirat Nasrid kien l-aħħar politika Musulmana indipendenti fil-peniżola.
L-emirat ġeneralment kien jeżisti bħala stat tributarju tal-Kuruna ta' Kastilja li qed titla', għalkemm ta' spiss ġġieled ma' din tal-aħħar u ma' stati ġirien oħra fuq il-kontroll tar-reġjuni tal-fruntiera tiegħu. Minkejja l-pożizzjoni prekarja tagħha, Granada gawdiet minn prosperità kulturali u ekonomika konsiderevoli għal aktar minn żewġ sekli u n-Nasrin saru waħda mid-dinastiji Musulmani li ilhom jgħixu fil-Peniżola Iberika. [a] Il-kumpless famuż tal-palazz ta' lAlhambra inbena matul dan il-perjodu. Il-popolazzjoni tal-emirat, minfuħa mir-refuġjati mit-Tramuntana, kienet Misilmin u titkellem Għarbi b'mod aktar milli fi stati Misilmin preċedenti fil-peniżola, b'minoranza Lhudija preżenti wkoll.
L-apoġeju politiku u kulturali ta' Granada Nasrija kien fis-seklu 14, partikolarment fit-tieni renju ta' Muħammed V. Wara dan il-perjodu, il-kunflitti dinastiċi interni eskalaw. Wara l-1479, Granada ffaċċjat Kastilja u Aragona magħquda taħt il-ħsieb tar-Re Kattoliċi li jirbħuha. Fl-1491, wara l-Gwerra ta' Granada li damet għal għaxar snin, l-emirat ġie mġiegħel kapitula. Muħammed XII, l-aħħar ħakkiem Nasri, ċeda formalment Granada f'Jannar 1492, u mmarka t-tmiem tal-ħakma Misilma indipendenti fil-Peniżola Iberika.
- ^ Miranda 1970.
- ^ García-Arenal, Mercedes (2014). "Granada". F' Krämer, Gudrun; Matringe, Denis; Nawas, John; Rowson, Everett (ed.). Encyclopaedia of Islam, Three. Brill. ISSN 1873-9830. Nieqes
|editor1=
(għajnuna) - ^ Among other examples:
- . Scarecrow Press. ISBN 978-0-8108-6303-3. Parametru mhux magħruf
|chapter=
injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf|last=
injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf|chapter-url=
injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf|first=
injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf|publisher=
injorat (forsi ridt tuża|pubblikatur=
minflok) (għajnuna); Parametru mhux magħruf|title=
injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf|quote=
injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf|language=
injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf|pages=
injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf|year=
injorat (għajnuna);|title=
nieqes jew vojt (għajnuna) - . Cornell University Press. ISBN 978-0-8014-6872-8 https://books.google.com/books?id=cq2dDgAAQBAJ&pg=PA374. Parametru mhux magħruf
|last=
injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf|first=
injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf|publisher=
injorat (forsi ridt tuża|pubblikatur=
minflok) (għajnuna); Parametru mhux magħruf|year=
injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf|language=
injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf|quote=
injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf|pages=
injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf|title=
injorat (għajnuna);|title=
nieqes jew vojt (għajnuna)
- . Scarecrow Press. ISBN 978-0-8108-6303-3. Parametru mhux magħruf
- ^ . Brill. ISBN 9789004161658. Parametru mhux magħruf
|chapter=
injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf|last=
injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf|editor-first2=
injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf|editor-last2=
injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf|editor-first=
injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf|editor-last3=
injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf|editor-last4=
injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf|editor-last=
injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf|editor-first4=
injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf|first=
injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf|editor-first5=
injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf|editor-last5=
injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf|publisher=
injorat (forsi ridt tuża|pubblikatur=
minflok) (għajnuna); Parametru mhux magħruf|title=
injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf|editor-first3=
injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf|quote=
injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf|year=
injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf|language=
injorat (għajnuna); Ċitazzjoni għandu parametrs mhux magħruf u vojt:|pages=
u|location=
(għajnuna);|title=
nieqes jew vojt (għajnuna) - ^ Boloix-Gallardo 2021a, p. 7: "To be more precise, the Nasrid dynasty ruled the Kingdom of Granada (or al-Andalus) for 261 years, which means a duration only 14 years less than that of the Umayyad dynasty of Cordova, estimated at 275 years".
Żball fl-użu tar-referenzi: It-tikketti <ref>
jeżistu għal grupp bl-isem "lower-alpha" imma l-ebda tikketta <references group="lower-alpha"/>
rispettiva ma nstabet