Aqbeż għall-kontentut

Emirat ta' Granada

Minn Wikipedija, l-enċiklopedija l-ħielsa


 

Emirat ta' Granada
Imaret Għarnata
إِمَارَةُ غَرْنَاطَة (Għarbi)
Imārat Gharnāta
إِمَارَةُ غَرْنَاطَة (Għarbi) Imārat Gharnāta – Bandiera إِمَارَةُ غَرْنَاطَة (Għarbi) Imārat Gharnāta – Emblema
Mottu: U la għalib ħlief Alla (Għarbi): ولا غالب إلا الله, lit., Ebda rebbieħ ħlief Alla)
Belt kapitaliGranada
Lingwi uffiċjali Għarbi
Lingwi oħra Możarabiku, Berber, Ladino
Reliġjon Iżlam (Sunni Maliki)
Minoranzi: Kristjaneżmu (Kattolika Rumana), Ġudaiżmu
Gvern Monarkija ereditarja
 -  1232–1273 Muħammed I bin Jusef (il-fundattur)
 -  1487–1492 Bu Għabdilla Muħammed XII bin Għali
Stabbiliment1232
 -  Konkwista ta' Kastilja 1492 


L-Emirat ta' Granada, jew mill-Għarbi, l-Imaret Għarnata, magħruf ukoll bħala s-Saltnet in-Nasrin ta' Granada, kien politika Iżlamika fin-Nofsinhar tal-Peniżola Iberika matul il-Medjuevu Tard, immexxija mid-dinastija Nasrija. Kien l-aħħar stat Mislem indipendenti fl-Ewropa tal-Punent.[1]

Il-Misilmin kienu ilhom preżenti fil-Peniżola Iberika, li sejħu l-Andalus, mill-konkwista tagħha fl-711. Sa l-aħħar tas-seklu 12, wara l-espansjoni tar-renji Kristjani fit-tramuntana, iż-żona tal-kontroll Misilmin kienet tnaqqset għall-partijiet tan-nofsinhar tal-peniżola rregolati mill-Kalifat Almohad. Wara li l-kontroll Almohad irtira fl-1228, l-ambizjuż Muħammed I bin l-Aħmar tela' għall-poter u stabbilixxa d-dinastija Nasrija fil-kontroll ta' porzjon imdaqqsa ta' dan it-territorju, bejn wieħed u ieħor li jikkorrispondi għall-provinċji Spanjoli moderni ta' Granada, Almería u Málaga.[2] Sal-1250, l-Emirat Nasrid kien l-aħħar politika Musulmana indipendenti fil-peniżola.

L-emirat ġeneralment kien jeżisti bħala stat tributarju tal-Kuruna ta' Kastilja li qed titla', għalkemm ta' spiss ġġieled ma' din tal-aħħar u ma' stati ġirien oħra fuq il-kontroll tar-reġjuni tal-fruntiera tiegħu. Minkejja l-pożizzjoni prekarja tagħha, Granada gawdiet minn prosperità kulturali u ekonomika konsiderevoli għal aktar minn żewġ sekli u n-Nasrin saru waħda mid-dinastiji Musulmani li ilhom jgħixu fil-Peniżola Iberika. [a] Il-kumpless famuż tal-palazz ta' lAlhambra inbena matul dan il-perjodu. Il-popolazzjoni tal-emirat, minfuħa mir-refuġjati mit-Tramuntana, kienet Misilmin u titkellem Għarbi b'mod aktar milli fi stati Misilmin preċedenti fil-peniżola, b'minoranza Lhudija preżenti wkoll.

L-apoġeju politiku u kulturali ta' Granada Nasrija kien fis-seklu 14, partikolarment fit-tieni renju ta' Muħammed V. Wara dan il-perjodu, il-kunflitti dinastiċi interni eskalaw. Wara l-1479, Granada ffaċċjat Kastilja u Aragona magħquda taħt il-ħsieb tar-Re Kattoliċi li jirbħuha. Fl-1491, wara l-Gwerra ta' Granada li damet għal għaxar snin, l-emirat ġie mġiegħel kapitula. Muħammed XII, l-aħħar ħakkiem Nasri, ċeda formalment Granada f'Jannar 1492, u mmarka t-tmiem tal-ħakma Misilma indipendenti fil-Peniżola Iberika.

  1. ^ Miranda 1970.
  2. ^ García-Arenal, Mercedes (2014). "Granada". F' Krämer, Gudrun; Matringe, Denis; Nawas, John; Rowson, Everett (ed.). Encyclopaedia of Islam, Three. Brill. ISSN 1873-9830. Nieqes |editor1= (għajnuna)
  3. ^ Among other examples:
  4. ^ . Brill. ISBN 9789004161658. Parametru mhux magħruf |chapter= injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf |last= injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf |editor-first2= injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf |editor-last2= injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf |editor-first= injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf |editor-last3= injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf |editor-last4= injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf |editor-last= injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf |editor-first4= injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf |first= injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf |editor-first5= injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf |editor-last5= injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf |publisher= injorat (forsi ridt tuża |pubblikatur= minflok) (għajnuna); Parametru mhux magħruf |title= injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf |editor-first3= injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf |quote= injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf |year= injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf |language= injorat (għajnuna); Ċitazzjoni għandu parametrs mhux magħruf u vojt: |pages= u |location= (għajnuna); |title= nieqes jew vojt (għajnuna)
  5. ^ Boloix-Gallardo 2021a, p. 7: "To be more precise, the Nasrid dynasty ruled the Kingdom of Granada (or al-Andalus) for 261 years, which means a duration only 14 years less than that of the Umayyad dynasty of Cordova, estimated at 275 years".


Żball fl-użu tar-referenzi: It-tikketti <ref> jeżistu għal grupp bl-isem "lower-alpha" imma l-ebda tikketta <references group="lower-alpha"/> rispettiva ma nstabet