Aqbeż għall-kontentut

Coro

Minn Wikipedija, l-enċiklopedija l-ħielsa
Coro
 Veneżwela
Amministrazzjoni
Stat sovranVeneżwela
Region of VenezuelaReġjun Ċentrali tal-Punent
State of VenezuelaFalcón
Municipality of VenezuelaMuniċipju ta' Colina
Kodiċi postali 4101
Ġeografija
Koordinati 11°23′42″N 69°40′54″W / 11.395°N 69.68158°W / 11.395; -69.68158Koordinati: 11°23′42″N 69°40′54″W / 11.395°N 69.68158°W / 11.395; -69.68158
Coro is located in Venezuela
Coro
Coro
Coro (Venezuela)
Superfiċjenti 44 kilometru kwadru, 7.85 hectare, 66.8 hectare
Għoli 17 m
Demografija
Popolazzjoni 284,266 abitanti (2011)
Informazzjoni oħra
Fondazzjoni It-TlietaambUTCIt-Tlieta
Kodiċi tat-telefon 0268
Żona tal-Ħin UTC-4
bliet ġemellati La Plata, La Paz, Minas, Torreón, Mérida, Granada, Mascotau San Ġwann Newfoundland
miranda-falcon.gov.ve

Coro hija l-belt kapitali tal-Istat ta' Falcón u t-tieni l-eqdem belt fil-Venezwela (wara Cumaná). Ġiet stabbilita fis-26 ta' Lulju 1527 minn Juan de Ampíes bħala Santa Ana de Coro. Storikament kienet magħrufa bħala Neu-Augsburg (mill-1528 sal-1546) mill-familja Welser Ġermaniża, u bħala Coro mill-kolonizzaturi Spanjoli u mill-Venezwelani. Il-belt u l-binjiet tagħha nbnew matul l-Imperu Spanjol. Ġiet stabbilita fin-Nofsinhar tal-Peniżola ta' Paraguaná fi pjanura kostali, biswit il-Park Nazzjonali ta' Médanos de Coro fit-Tramuntana u s-Sierra de Coro fin-Nofsinhar, ftit kilometri mill-port tagħha (La Vela de Coro) fil-Baħar Karibew f'punt ekwidistanti bejn l-Ensenada de La Vela u Golfete de Coro.

Il-belt għandha tradizzjoni kulturali wiesgħa li ġejja mill-fatt li hija l-insedjament urban stabbilit mill-konkwistaturi Spanjoli li kkolonizzaw in-naħa ta' ġewwa tal-kontinent. Bħala Neu-Augsburg, il-belt kienet l-ewwel kolonja Ġermaniża fl-Amerki taħt il-familja Welser ta' Augsburg (mill-1528 sal-1546). Imbagħad kienet l-ewwel belt kapitali tal-Kapitanat Ġenerali Spanjol tal-Venezwela (1546-1578) u s-sede tal-ewwel isqof fl-Amerka t'Isfel fl-1531. Il-moviment prekursur tal-indipendenza u tat-tfigħ tal-ħtija fuq il-klassijiet dominanti fil-Venezwela oriġina f'dan ir-reġjun; il-belt titqies ukoll bħala n-nieqa tal-moviment federalista Venezwelan fl-era repubblikana.

Bis-saħħa tal-istorja, tal-kultura u tal-arkitettura kolonjali ppreservata sew tal-belt, "Coro u l-port tagħha La Vela" tniżżlu fil-lista tas-Siti ta' Wirt Dinji tal-UNESCO fl-1993.[1] Mill-2005 tpoġġiet fil-lista tas-Siti ta' Wirt Dinji fil-periklu.[2]

Meta ġiet stabbilita, il-belt kienet tissejjaħ Santa Ana de Coro (attwalment hemm kampanja batuta biex jerġa' jibda jintuża l-isem kolonjali tal-belt) bl-istil Spanjol tat-tismija tal-bliet il-ġodda fl-Amerka skont il-kalendarju Kattoliku, flimkien ma' isem ta' oriġini Indjana. Skont it-tradizzjoni, il-kelma coro ġejja mill-kelma bil-Caquetio curiana, li tfisser "post tal-irjieħ". Madankollu, skont id-dizzjunarju awtorevoli bl-Ispanjol DRAE, il-kelma coro għandha tifsira oħra, jiġifieri "riħ tal-Majjistral", u ġejja mil-Latin caurus.[3]

Storja bikrija

[immodifika | immodifika s-sors]
Il-Katidral ta' Coro.
Il-Knisja ta' San Nikola ta' Bari.

Il-belt ġiet stabbilita fis-26 ta' Lulju 1527 minn Juan Martín de Ampués bl-isem ta' Santa Ana de Coro. Ampíes għamel patt li jirrispetta l-awtorità tal-kap nattiv Manaure, l-ogħla awtorità tan-nattivi tar-reġjun, il-poplu Caquetio. Dan il-patt inkiser ħabta u sabta fl-1529 bl-iżbark fil-belt tal-ewwel Gvernatur u Kaptan-Ġeneral Ambrosius Ehinger li kien jirrappreżenta l-familja Welser ta' bankiera u ta' kummerċjanti f'Augsburg. Il-familja ngħatat il-Provinċja tal-Venezwela (bħala Klein-Venedig (Venezja ż-Żgħira) mingħand l-Imperatur Karlu V għall-esplorazzjoni, għall-istabbiliment u għall-isfruttament tar-riżorsi ta' dan it-territorju kbir li kien estiż minn Cabo de la Vela (il-Peniżola ta' Guajira) sa Maracapana (qrib il-belt ta' Barcelona, Anzoátegui). Minn Coro ġew varati diversi spedizzjonijiet lejn il-Llanos Venezwelani u Kolombjani, lejn l-Andes u lejn ix-xmara Orinoco għat-tfittxija ta' El Dorado, li ppermettew lill-konkwistaturi jesploraw dawn it-territorji enormi. Il-governanza tal-familja Welser intemmet fl-1545 minħabba ksur tal-kuntratt u kunflitt ta' interess bejniethom u l-konkwistaturi Spanjoli li esploraw it-territorju minn punti fokali oħra tal-Imperu Spanjol fl-Amerka. Fil-bidu tagħha l-belt kienet postazzjoni tal-Ispanjoli matul il-konkwista u l-kolonizzazzjoni fil-Punent u fiċ-ċentru tal-Venezwela. Minnha kienu jsalpaw l-ispedizzjonijiet ta' esplorazzjoni u ta' stabbiliment ta' bliet oħra.

Il-Palazz Kolonjali ta' Coro.

Santa Ana de Coro tilfet l-istatus ta' belt kapitali tal-Provinċja tal-Venezwela (magħrufa wkoll bħala l-Provinċja ta' Coro fid-dokumenti uffiċjali ta' dawk iż-żmien) fl-1578 meta Caracas saret il-belt kapitali, minħabba l-invażjonijiet ripetuti tal-pirati (waħda minnhom kienet l-Ispedizzjoni ta' Preston Somers) u speċjalment minħabba l-klima diffiċli tagħha. Finalment, fl-1636 ma baqgħetx iktar is-sede tal-veskovat.

Deklin u rpiljar

[immodifika | immodifika s-sors]

Matul is-seklu 17 Coro ntlaqtet minn uragan u mill-invażjonijiet tal-pirati, tant li fil-mapep tal-Ingliżi u tal-Franċiżi ta' dak iż-żmien kienet tiġi indikata bit-titlu "meqruda". Madankollu, dawn ma affettwawx il-kampanja, li bis-saħħa tas-setgħa produttiva tagħha, għenitha tirkupra bil-mod. B'hekk, fl-aħħar tas-seklu 18 u fil-bidu tas-seklu 19, il-belt laħqet il-quċċata kolonjali tagħha. Huwa proprju minn dan il-perjodu li ġew ippreservati l-binjiet ċivili fil-belt.

L-Eremitaġġ Kolonjali ta' Coro.

Fl-1795 seħħet rewwixta fost l-iskjavi u l-klassijiet soċjali ġeneralment iddominati fis-Sierra de Coro, immexxija miz-zambo ħieles José Leonardo Chirino, li kienet immirata lejn l-eliminazzjoni tal-iskjavitù u l-istabbiliment tar-reġim repubblikan magħruf dak iż-żmien bħala d-"dritt Franċiż". Il-moviment, li kien minn ta' quddiem fil-proċess tal-indipendenza, intemm f'telfa, bil-ħtif u l-qtil tal-mexxej ribelli.

Fl-1806 spedizzjoni żbarkat fil-port ta' La Vela de Coro, immexxija minn Francisco de Miranda. L-għan tagħha kienet il-liberazzjoni, iżda ma ntlaqgħetx b'entużjażmu min-nies lokali. Xorta waħda l-ispedizzjoni kienet importanti bħala l-prekursur tal-gwerer tal-indipendenza Spanjoli Amerikani u b'mod partikolari għax wasslet għat-tliet kuluri li eventwalment ġew adottati bħala l-bandiera tal-Gran Kolombja. Issa hija l-bażi tal-bandiera uffiċjali ta' tliet repubbliki Amerikani: il-Kolombja, il-Venezwela u l-Ekwador. Il-port ta' La Vela de Coro kien il-post fejn ġiet olzata għall-ewwel darba fil-Venezwela.

Matul il-bidu tal-gwerra tal-indipendenza Venezwelana, Coro, Maracaibo u Guiana ma kkonformawx mad-dispożizzjonijiet tal-Ġunta Suprema ta' Caracas fid-19 ta' April 1810, u baqgħu leali lejn ir-renju Spanjol. Sussegwentement, iffurmaw qawwa tal-Imperu Spanjol għall-iżbark fuq il-kosti tagħha tat-truppi li spiċċaw qerdu l-Ewwel Repubblika tal-Venezwela. Finalment, fl-1821, il-Provinċja ta' Coro ġiet inkorporata mal-proċess tal-indipendenza, bil-ħtif tal-belt mit-truppi mmexxijin mill-eroina Josefa Camejo u minn grupp ta' patrijotti li kienu ilhom jikkonfoffaw. Sa dak iż-żmien, il-Ġeneral Rafael Urdaneta invada minn Maracaibo bl-armata tal-Gran Kolombja, u l-belt ġiet meħlusa ftit jiem qabel mill-armata ta' Coro kkmandata minn Camejo.

Il-gwerra tal-indipendenza u l-gwerer ċivili tas-seklu 19 (inkluż il-gwerra federali li bdiet f'Coro) ħallew ħerba fil-belt u qerdu l-għelieqi tagħha, għaldaqstant qabdet it-triq tan-niżla sa ma rkuprat lejn nofs is-seklu 20 bil-kostruzzjoni tar-raffineriji taż-żejt fil-Peniżola ta' Paraguaná u bil-bidliet fil-Venezwela wara t-tranżizzjoni minn pajjiż urban għal pajjiż li għandu ż-żejt.

Mill-bidu tas-snin 50 tas-seklu 20, Coro ġiet iddikjarata bħala Wirt Nazzjonali.

L-għaram tal-Park Nazzjonali ta' Médanos de Coro.

Coro tinsab fit-Tramuntana tal-inħawi ta' Coro, f'tranżizzjoni bejn il-katina muntanjuża kostali tal-Venezwela u l-Cordillera de Mérida. Il-belt tinsab fuq pjanura kostali ta' veġetazzjoni kserofitika li tiksi l-Punent tal-istat kollu ta' Falcón u tasal sal-idjaq punt proprju fil-belt, ftit mili fil-Lvant ta' Coro bl-għoljiet ta' qabel is-Sierra de Falcón. Lejn it-Tramuntana tal-belt hemm l-Istmu ta' Médanos, li ngħata ismu għal formazzjoni ta' għaram u meded tar-ramel li ġew iffurmati mill-irjieħ prevalenti u mill-kurrenti oċeaniċi persistenti. L-istmu jikkollega l-Peniżola ta' Paraguaná mal-art kontinentali. Fin-Nofsinhar tal-belt hemm l-għoljiet ta' qabel is-Sierra de Falcón.

Minħabba l-evapotraspirazzjoni potenzjali estremament għolja tagħha, Coro għandha klima sħuna u semiarida (BSh skont il-klassifikazzjoni klimatika ta' Köppen) minkejja li jkollha medja ta' madwar 452 millimetru jew 18-il pulzier ta' xita fis-sena matul 50.1 jum ta' preċipitazzjoni. L-umdità tibqa' f'livell simili s-sena kollha. L-ikbar ammont ta' xita tinżel bejn Ottubru u Diċembru, filwaqt li Marzu jkun l-iktar xahar niexef. It-temperatura medja tkun ta' 28.9 °C (84.0 °F), b'temperaturi minimi ta' 23 °C (73 °F) u massimi ta' 36 °C (96.8 °F). Il-belt hija xemxija, b'medja ta' iktar minn 3,100 siegħa ta' xemx fis-sena; Jannar ikun l-iktar xahar xemxi. Il-belt hija kkaratterizzata minn irjieħ qawwijin li jistgħu jirreġistraw veloċitajiet ta' 35 kilometru fis-siegħa (22 mil fis-siegħa; 19-il kn).

Fid-29 ta' April 2015, Coro rreġistrat temperatura ta' 43.6 °C (110.5 °F), li hija l-ogħla temperatura li qatt ġiet irreġistrata fil-Venezwela. Coro qatt ma rreġistrat temperatura taħt it-18.9 °C (66.0 °F).

Data klimatika Coro (1991–2020, temp. estremi fl-1961–2020)
Xahar Jan Fra Mar Apr Mej Ġun Lul Aww Set Ott Nov Diċ Sena
Temp. għolja rekord °C (°F) 37.8
(100.0)
37.8
(100.0)
41.6
(106.9)
43.6
(110.5)
41.4
(106.5)
43.0
(109.4)
43.2
(109.8)
45.0
(113.0)
45.0
(113.0)
41.8
(107.2)
39.3
(102.7)
40.5
(104.9)
45.0
(113.0)
Medja massima kuljum °C (°F) 29.9
(85.8)
30.1
(86.2)
31.4
(88.5)
31.9
(89.4)
32.7
(90.9)
33.0
(91.4)
32.9
(91.2)
33.9
(93.0)
34.0
(93.2)
32.3
(90.1)
31.3
(88.3)
30.3
(86.5)
32.0
(89.6)
Medja kuljum °C (°F) 26.8
(80.2)
27.2
(81.0)
27.8
(82.0)
28.6
(83.5)
29.3
(84.7)
29.4
(84.9)
29.2
(84.6)
29.8
(85.6)
29.8
(85.6)
29.1
(84.4)
28.4
(83.1)
27.4
(81.3)
28.6
(83.5)
Medja minima kuljum °C (°F) 23.8
(74.8)
24.0
(75.2)
24.6
(76.3)
25.6
(78.1)
26.3
(79.3)
26.5
(79.7)
26.2
(79.2)
26.6
(79.9)
26.7
(80.1)
26.2
(79.2)
25.6
(78.1)
24.6
(76.3)
25.6
(78.1)
Temp. baxxa rekord °C (°F) 19.5
(67.1)
19.0
(66.2)
19.0
(66.2)
21.1
(70.0)
20.4
(68.7)
21.8
(71.2)
20.0
(68.0)
21.6
(70.9)
20.5
(68.9)
20.0
(68.0)
20.8
(69.4)
18.8
(65.8)
18.8
(65.8)
Medja tax-xita cm (pulzieri) 24.5
(0.96)
19.9
(0.78)
21.8
(0.86)
19.0
(0.75)
24.8
(0.98)
26.8
(1.06)
33.5
(1.32)
39.3
(1.55)
43.7
(1.72)
83.9
(3.30)
65.2
(2.57)
57.0
(2.24)
459.4
(18.09)
Medja għall-jiem bix-xita (≥ 1.0 mm) 3.4 2.3 1.3 1.4 1.2 4.3 4.1 4.9 6.1 8.3 6.3 7.6 50.2
Medja tal-umdità relattiva (%) 69.0 68.5 67.0 69.0 68.5 68.0 67.5 67.0 67.0 70.5 72.0 71.0 68.8
Medja fix-xahar għas-siegħat bid-dawl tax-xemx 291.4 268.8 288.3 234.0 248.0 255.0 285.2 288.3 261.0 251.1 252.0 266.6 3,189.7
Medja kuljum għas-siegħat bid-dawl tax-xemx 9.4 9.6 9.3 7.8 8.0 8.5 9.2 9.3 8.7 8.1 8.4 8.6 8.7
Sors 1: NOAA
Sors 2: Instituto Nacional de Meteorología e Hidrología
Arco de la Federación.

Minħabba l-istatus tagħha bħala l-belt kapitali tal-istat, Coro hija ċ-ċentru urban tal-ħajja politika tal-Istat ta' Falcón. Hija l-belt kapitali politika u amministrattiva, fejn hemm is-sede tal-gvern statali, u fost l-oħrajn, il-Leġiżlatura tal-Kunsill Reġjonali, il-Gvernatur, il-qrati u s-sede (rettorat) tal-Università Nazzjonali Sperimentali ta' Francisco de Miranda, kif ukoll il-maġġoranza tar-rappreżentanzi tal-korpi tal-gvern nazzjonali. Hija wkoll il-belt kapitali tal-muniċipalità ta' Miranda, li magħha huma mehmuża l-aġenziji muniċipali.

Attwalment, il-gvernatur u l-muniċipalità huma mmexxija mill-partitarji tal-President Hugo Rafael Chávez Frías f'qafas politiku tal-Venezwela kopert l-iktar minn gvernaturi u sindki tal-partit ta' Chávez (MVR). Madankollu, fl-elezzjonijiet ta' Diċembru 2007, il-proposta għal referendum dwar ir-riforma kostituzzjonali wasslet għall-ewwel telfa ta' dan il-partit u tal-gruppi politiċi li kienu favurih dak iż-żmien, wara tmien snin ta' suċċessi elettorali suċċessivi. Il-marġni ta' Coro fir-rifjut tar-riforma ("NO" (Le)) kien ta' 57.08 %. B'rabta mal-elezzjonijiet reġjonali ta' Novembru 2008, is-Sindku nkiseb mill-partit fit-tmun (PSUV), għalkemm fil-belt il-kandidat tal-partit għall-gvernatur tal-istat kiseb inqas voti, meta l-belt kienet dejjem ikkaratterizzata mill-voti tal-partit fit-tmun.

Fl-elezzjonijiet ta' Settembru 2010, l-Assemblea Nazzjonali ta' Coro u l-bqija tal-muniċipalitajiet tal-Istat ta' Falcón u l-muniċipalità ta' Miranda ffurmaw iċ-ċirkwit nru 3 tal-istat. Għall-partit fit-tmun ta' PSUV, tressaq il-Ġeneral irtirat Melvin Lopez Hidalgo, filwaqt li għall-partit tal-unità demokratika MUD tresssaq Gregorio Graterol, l-eks kandidat għall-gvernatur tal-istat. B'iktar minn 52 % tal-voti, il-kandidat tal-oppożizzjoni MUD Gregorio Graterol rebaħ is-siġġu fl-assemblea taċ-ċirkwit, u b'hekk dan kien jirrappreżenta r-raba' telfa konsekuttiva tal-partiti favur Chavez fil-belt (ir-riforma tal-2007, il-gvern fl-2008, l-emendar fl-2009 u l-elezzjonijiet parlamentari fl-2010).

Konservazzjoni u Sit ta' Wirt Dinji

[immodifika | immodifika s-sors]
Iglesia de San Clemente.
Cruz de San Clemente.

Il-belt wirtet arkitettura monumentali taż-żminijiet kolonjali u repubblikani b'karatteristiċi tipiċi tal-arkittetura tal-Andalusija (in-Nofsinhar ta' Spanja), bil-materjali u bit-tekniki tal-Amerikani Nattivi bbażati fuq it-tajn u l-ħuxlief; b'hekk għandhom personalità unika. Karatteristika oħra hija l-pjanta ta' grilja tradizzjonali Spanjola b'għamla irregolari tipika tal-bliet Ġermaniżi Medjevali, frott il-perjodu meta l-belt kienet is-sede tal-familja Welser. Fiċ-ċentru storiku, xi toroq jintemmu ħesrem, u b'hekk jiksru r-regolarità tal-grilja Spanjola. Ambrosius Alfinger (Ġermaniż mill-familja Welser u l-ewwel Gvernatur tal-Provinċja tal-Venezwela) irristruttura l-pjanta tat-toroq abbażi tal-pjanta oriġinali ta' meta ġiet stabbilita l-belt.

Casa de las 100 ventanas (Dar tal-100 tieqa), is-sede attwali tal-Istitut Kulturali tal-Istat ta' Falcón.

Permezz tal-kostruzzjonijiet tat-tajn uniċi tagħha, li huma uniċi fil-Karibew, Coro hija eżempju ħaj tal-fużjoni rikka tat-tradizzjonijiet indiġeni mat-tekniki arkitettoniċi Spanjoli tal-Mudéjar u l-għamla irregolari tal-arkitettura Ġermaniża tal-familja Welser. Hija waħda mill-ewwel bliet kolonjali, ġiet stabbilita fl-1527, u l-arkitettura kolonjali tagħha għadha prevalenti sal-lum. Iktar minn 600 binja ġew stabbiliti bħala wirt tal-belt ta' Coro.

Iċ-ċentru storiku fih karatteristiċi tipiċi ta' belt tas-sekli 18 u 19, b'toroq pavimentati biċ-ċagħaq u binjiet kolonjali. Fih hemm bosta binjiet kolonjali importanti u huwa l-ikbar kumpless ta' tempji kolonjali fil-Venezwela. Il-belt tinkludi varjetà ta' mużewijiet b'rappreżentazzjoni wiesgħa tal-ikonografija Kattolika jew tal-valur storiku nazzjonali, għaldaqstant tissejjaħ belt-mużew.

Għal dawn ir-raġunijiet, il-belt ta' Coro flimkien mal-port ta' La Vela de Coro fil-qrib ġew iddeżinjati bħala Sit ta' Wirt Dinji tal-UNESCO fid-9 ta' Diċembru 1993 f'laqgħa li saret fil-belt Kolombjana ta' Cartagena de Indias.[1]

Il-valur universali straordinarju tas-sit ġie rrikonoxxut abbażi ta' żewġ kriterji tal-għażla tal-UNESCO: il-kriterju (iv) "Eżempju straordinarju ta' tip ta' bini, ta' grupp ta' siti jew ta' pajsaġġ arkitettoniku jew teknoloġiku li joħroġ fid-dieher stadju/i sinifikanti fl-istorja tal-bniedem"; u l-kriterju (v) "Eżempju straordinarju ta' insedjament uman tradizzjonali, ta' użu tal-art jew ta' użu tal-baħar, li jirrappreżenta kultura (jew kulturi), jew interazzjoni umana mal-ambjent, speċjalment meta jkun sar vulnerabbli minħabba l-impatt ta' bidla irreversibbli".[1]

Mill-2005 Coro tniżżlet uffiċjalment fil-lista tas-Siti ta' Wirt Dinji fil-periklu. It-tibdil fil-klima fil-Venezwela, b'mod partikolari x-xita qliel, ikkawżat ħsara sinifikanti lill-arkitettura rikka tagħha. Il-binjiet tradizzjonali ta' Coro nbnew b'tekniki bbażati fuq l-użu tat-tajn u tal-ħuxlief imsaħħin bi struttura ta' pjanta b'teknika magħrufa bħala bahareque. Ħafna minn dawn il-binjiet huma vulnerabbli għax-xita qliel, peress li fl-istat naturali tiegħu t-tajn huwa materjal ta' reżistenza baxxa għall-indewwa.

Apparti l-ħsara mix-xita ta' bejn Novembru 2004 u Frar 2005, skont l-UNESCO l-binjiet ġie affettwat ukoll minħabba l-kostruzzjoni ta' ħitan u ċnut mhux xierqa. Kien hemm tħassib ukoll dwar il-kostruzzjoni ta' monument ġdid, mogħdijiet għall-mixi mal-bajja u daħla għall-belt fil-port ta' La Vela de Coro: dawn jista' jkollhom impatt konsiderevoli fuq il-valur tas-sit.

Fl-2018 ġie nnutat li filwaqt li l-informazzjoni pprovduta mill-Venezwela turi avvanzi sodisfaċenti fl-implimentazzjoni ta' bosta miżuri korrettivi, informazzjoni u azzjonijiet oħra kienu meħtieġa biex jiġi żgurat li l-kwistjonijiet ewlenin identifikati fl-imgħoddi jiġu indirizzati tassew.

Monumenti u attrazzjonijiet turistiċi

[immodifika | immodifika s-sors]
Il-Knisja Kolonjali ta' San Franġisk u l-mużew tad-djoċesi.
Il-Mużew tal-Arti ta' Alberto Henríquez.
Il-Monument tal-Federazzjoni Venezwelana.

Mill-arkitettura kolonjali storika għad-diversità tal-pajsaġġi tagħha, Coro tipprovdi forom differenti ta' attrazzjonijiet turistiċi. Fil-Grigal imbiegħed tal-belt hemm il-Park Nazzjonali ta' Médanos de Coro, għaram kbar li huma l-unika deżert fil-Venezwela. Dawn jinsabu tul it-triq bejn iż-żona kolonjali tal-belt u l-port ta' La Vela de Coro. Il-belt kolonjali tippreserva pajsaġġ urban tipiku tas-sekli 18 u 19, b'toroq biċ-ċagħaq u mijiet ta' binjiet storiċi u tradizzjonali. Uħud mill-binjiet arkitettoniċi jirriflettu l-istil Mudéjar, filwaqt li oħrajn jirriflettu l-influwenza kulturali tan-Netherlands permezz tal-kolonja ta' Curaçao. Fil-belt hemm binjiet Kattoliċi u lajċi interessanti u ta' importanza storika mill-perjodu repubblikan bikri. X'aktarx li l-influwenzi arkitettoniċi ta' Coro huma uniċi.

La Casa del Sol, f'Calle Federación.

Fost il-binjiet u l-postijiet ta' interess hemm dawn li ġejjin:

Il-Katidral ta' Coro

Il-ħolqien tad-Djoċesi ta' Coro b'digriet Papali tal-21 ta' Lulju 1531 wassal għall-kostruzzjoni tal-Katidral ta' Sant'Anna, wieħed mit-tempji ta' Coro, u fl-1567 ir-rikkezzi tal-katidral insterqu mill-Kursar Francis Drake. L-istruttura attwali tmur lura għall-1583 u tlestiet sal-aħħar tas-seklu 17; b'hekk hija waħda mill-eqdem knejjes Kattoliċi fuq l-art kontinentali.

Casa de las Ventanas de Hierro

Il-villa mill-isbaħ mibnija fis-seklu 17 minn Don José Francisco Garcés de la Colina hija dar b'portal għoli iktar minn 8 piedi (2.4 metri), u tissejjaħ hekk minħabba t-twieqi l-kbar protetti bi struttura tal-ferrobattut importat mill-Andalusija.

Il-Knisja u l-Kunvent ta' San Franġisk

Dan il-kumpless reliġjuż jikkonsisti minn knisja bi tliet navati u binja annessa li kienet monasteru Franġiskan, li issa jospita l-Mużew Djoċesan ta' Lucas Guillermo Castillo. Beda jinbena fis-seklu 16 u nqered mill-pirati fl-1620. It-torri neo-Gotiku tiegħu nbena iktar reċentement u huwa għoli iktar minn 50 metru, l-ogħla fost l-istrutturi kollha. Fl-1985 il-Mużew ta' Lucas Guillermo Castillo rnexxielu jakkwista La Casa Manzano Campuzano jew Casa de los Capriles qrib il-kunvent.

Il-Knisja ta' San Clemente

Din il-knisja oriġinat minn knisja ordnata mill-fundatur tal-belt Juan de Ampíes fis-seklu 16. Għandha pjanta b'għamla ta' salib u kull tarf iħares lejn punt ċentrali. Hija waħda mill-ftit eżempji ta' arkitettura kolonjali b'għamla ta' salib fil-Venezwela.

Casa del Tesoro

Din il-villa nbniet fl-1770 mill-familja Talavera u fiha twieled l-Isqof Mariano de Talavera, li kien ċittadin famuż tal-belt li appoġġa l-kawża favur l-indipendenza. L-oriġini tal-isem tagħha ġejja mil-leġġenda li fl-art tagħha hemm teżor mistur li għadu ma nstabx.

Il-Mużew tal-Arti ta' Alberto Henríquez

Din il-binja nbniet fl-ewwel nofs tas-seklu 18 mil-Logutenent Gvernatur ta' Coro Don Francisco Campuzano Polanco bħala r-residenza tiegħu u nxtrat fl-1847 mis-Sur David Abraham Senior, kummerċjant Lhudi Sefardiku minn Curaçao li hemmhekk bena s-Sinagoga ta' Coro, waħda mill-eqdem sinagogi fl-Amerka Latina. Attwalment, is-sinagoga tagħmel parti mill-Mużew tal-Arti ta' Alberto Henríquez, li jiġi amministrat mill-Università Francisco de Miranda.

Balcón de los Arcaya

Din hija binja kbir li fiha żewġ sulari u hija mżejna b'gallarija tal-injam fit-tieni sular. Inbniet fis-seklu 18 bhaħal residenza tal-familja Colina Peredo u ngħatat isimha mill-familja li okkupatha minn nofs is-seklu 19 qabel ma ngħatat b'donazzjon lin-nazzjon. Il-binja tospita l-Mużew Popolari tal-Oġġetti tat-Tafal.

Balcón de Bolívar

Magħruf ukoll bħala Balcón de los Senior, din il-binja kienet il-kwartieri ġenerali militari tal-qawwiet patrijotti matul il-gwerra tal-indipendenza. Jingħad li l-Libratur Simón Bolívar qagħad hemmhekk fit-23 ta' Diċembru 1826, u mill-gallarija sellem lill-patrijotti li nġabru barra biex isellmulu. Din il-binja attwalment tospita l-Mużew tal-Arti ta' Coro.

Is-Salib ta' San Clemente

Jingħad li s-Salib ta' San Clemente jimmarka l-post fejn ġiet imqaddsa l-ewwel quddiesa fl-Amerka t'Isfel. Is-salib huwa protett minn paviljun li nbena skont l-ordnijiet tal-Marexxall Juan Crisóstomo Falcón matul il-mandat presidenzjali tiegħu.

Iċ-Ċimiterju Lhudi ta' Coro

Dan huwa l-eqdem ċimiterju Lhudi fl-Amerka t'Isfel. L-oriġini tiegħu jmur lura għas-seklu 19 meta l-kolonja Lhudija Sefardika tal-gżira Olandiża ta' Curaçao bdiet twettaq migrazzjoni lejn il-belt fl-1824. Dan iċ-ċimiterju beda jinbena fl-1832 minn Joseph Curiel, li xtara l-art qrib il-belt biex jidfen lil bintu Hana li kienet għadha tarbija. F'dan iċ-ċimiterju hemm mawżolej mill-isbaħ li jirriflettu l-ispirtu tal-qedem.

Il-Knisja ta' Carrizal

F'dan is-santwarju hemm ix-xbieha tal-Madonna ta' Guadalupe ta' Carrizal, li skont leġġenda, ġiet salvata fl-1723, mill-Amerikani Nattivi tar-reġjun fil-bajjiet ta' Coro, meta għereq bastiment qrib il-kosta. L-Amerikani Nattivi baqgħu xxokkjati meta raw il-perfezzjoni tal-forom tal-knisja.

Casa del Sol

Din hija waħda mill-eqdem djar tal-Venezwela u nbiet fis-seklu 17. Jisimha hekk minħabba x-xemx li hemm fuq id-daħla tal-faċċata tagħha bħala simbolu ta' Alla.

Il-Knisja ta' San Nikola ta' Bari

Għal żmien twil, din il-knisja kienet tinsab barra mill-belt. Tinsab fil-Punent taċ-ċentru storiku u nbniet fl-1741, għal mara tal-elit Spanjol, li għamlet wegħda li tibni tempju ddedikat lil San Nikola ta' Bari.

Arco de la Federación

Dan il-monument huwa ddedikat lill-Marexxall Juan Crisóstomo Falcón, mexxej ta' Coro matul il-Gwerra Federali kif ukoll President tar-Repubblika mill-1863 sal-1868.

Il-Knisja ta' San Gabriel
Id-Dar ta' Gumersindo Torres
Plaza Manaure
Il-Ġnien Kserofitiku ta' Dr. Leon Croizat

Żona tal-madwar

[immodifika | immodifika s-sors]
Ir-raħal ta' Adícora fil-Peniżola ta' Paraguaná.

Siegħa 'l bogħod mill-belt, lejn it-Tramuntana, it-turisti jistgħu jitpaxxew fil-bajjiet famużi mad-dinja kollha għall-windsurfing fil-Peniżola ta' Paraguaná. Siegħa 'l bogħod lejn in-Nofsinhar, is-Sierra de Coro tħaddan irħula żgħar b'klima iktar miti u b'veduti tal-belt. Meta jkun bnazzi, il-viżitaturi jistgħu jaraw il-médanos (għaram) u warajhom il-Peniżola ta' Paraguaná b'Cerro Santa Ana. Jekk wieħed isuq lejn il-Punent isib ukoll is-sit importanti ta' Urumaco li huwa famuż għall-fossili. Il-Park Nazzjonali tas-Sierra de San Luis jinsab 30 kilometru (19-il mil) lejn in-Nofsinhar, b'għadd ta' attrazzjonijiet, inkluż l-osservazzjoni tal-għasafar u tan-natura; Cerro Galicia, l-ogħla għolja fid-distrett; l-għar ta' Hueque u l-kaskati assoċjati; l-għar tax-xmara Acarite; u l-għar ta' Haitón del Guarataro, fond 305 metri (1,001 pied), li huwa l-iżjed għar fond fil-Venezwela.

L-ekonomija ta' Coro tiddependi ferm fuq in-nefqa tal-gvern statali. L-attività kummerċjali bl-imnut, il-kostruzzjoni ċivili, it-turiżmu u s-servizzi professjonali huma l-attivitajiet prinċipali tal-ekonomija tal-belt.

  1. ^ a b ċ "Coro and its Port - UNESCO". whc.unesco.org. Miġbur 2025-01-10.
  2. ^ "Coro | Venezuela | History, Climate & Economy | Britannica". www.britannica.com (bl-Ingliż). Miġbur 2025-01-10.
  3. ^ "Endangered Site: Port City of Coro, Venezuela | Travel | Smithsonian Magazine". web.archive.org. 2012-06-17. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2012-06-17. Miġbur 2025-01-10.