Comboios tal-Portugall
 Logo tal-kumpanija | |
 Ferroviji tal-linja suburbani CP Porto fl-Istazzjon São Bento | |
| Data tal-ħolqien | 11 ta' Mejju, 1860 |
|---|---|
| Tip ta' negozju | Intrapriża pubblika |
| Slogan | Sempre em movimento (Dejjem miexi) |
| Headquarters |
Liżbona ( Portugall) |
| Azzjonist | Portugall |
| Direzzjoni | Pedro Moreira |
| Staff | 2,658 (2018) |
| Websajt | https://www.cp.pt/passageiros/pt |
| Dħul | ▲ €288.559 miljun (2018) |
| Mappa li turi l-linji ferrovjarji fil-Portugall imħaddma mis-CP fl-2023 | |
 | |
CP - Comboios de Portugal, EPE, li qabel kienet Caminhos de Ferro Portugueses, EP, hija l-isem tal-kumpanija pubblika li topera servizzi ferrovjarji nazzjonali fuq in-netwerk ferrovjarju tal -Portugall .
Il-CPs iġorru madwar 120 miljun passiġġier kull sena.
Storja
[immodifika | immodifika s-sors]L-oriġini tas-CP tista' tiġi rintraċċata lura għal Ottubru 1856 u l-ftuħ tal-ewwel linja ferrovjarja fil-Portugall; il-maġġoranza tan-netwerk ilu magħmul minn linji tal-gauge Iberiku, kompatibbli ma' Spanja ġara. Matul is-snin ħamsin, in-netwerk ferrovjarju Portugiż kien mifrux fuq madwar 3,750 km, l-akbar firxa tiegħu.
Fit-28 ta' Ottubru 1856, ġiet inawgurata l-ewwel linja ferrovjarja li tgħaqqad Liżbona ma' Carregado fil-Portugall. Dan il-jum immarka t-twelid tal-Ferroviji Portugiżi. In-netwerk kiber gradwalment kemm fin-nofsinhar tax-Xmara Tagus kif ukoll fit-tramuntana tal-pajjiż, kif ukoll lejn iż-żoni metropolitani ta' Liżbona u Porto u fi Spanja. Il-Kumpanija Ferrovjarja Portugiża ġiet stabbilita uffiċjalment fl-1951, wara l-għaqda tal-kumpaniji li joperaw id-diversi linji Portugiżi, bl-eċċezzjoni ta' Sociedade Estoril, li topera l-Linja ta' Cascais. L-elettrifikazzjoni ġiet implimentata gradwalment fuq il-biċċa l-kbira tal-linji.
Fl-1975, il-Kumpanija Ferrovjarja Portugiża ġiet nazzjonalizzata. Fost tnaqqis fin-numru ta' passiġġieri, diversi linji ngħalqu, bi kważi kwart tan-netwerk ferrovjarju jingħalaq sas-seklu wieħed u għoxrin.
Madankollu, mill-1997, is-CP kienet biss l-operatur tal-ferrovija, bil-ġestjoni tal-infrastruttura fdata lil Refer (issa IP - Infraestruturas de Portugal), u b'hekk tikkonforma mal-linji gwida tal-politika ferrovjarja tal-Unjoni Ewropea, filwaqt li r-regolamentazzjoni tas-settur ferrovjarju hija mmaniġġjata mill-IMT (Instituto da Mobilidade e dos Transportes).
Sal-2006, in-netwerk tas-CP kien ikopri l-biċċa l-kbira tal-pajjiż.
Organizzazzjoni
[immodifika | immodifika s-sors]Is-CPs huma organizzati f'4 oqsma ta' ġestjoni: