Belmopan
| Belmopan | ||
|---|---|---|
 Belize | ||
 | ||
| ||
| Amministrazzjoni | ||
| Commonwealth realm | Belize | |
| District of Belize | Cayo District (en)  | |
| Kap tal-Gvern |
Khalid Belisle (en) | |
| Isem uffiċjali | Belmopan | |
| Ismijiet oriġinali | Belmopan | |
| Ġeografija | ||
| Koordinati | 17°15′00″N 88°46′03″W / 17.25°N 88.7675°WKoordinati: 17°15′00″N 88°46′03″W / 17.25°N 88.7675°W | |
  Belmopan Belmopan (Belize) | ||
| Superfiċjenti | 32,780,000 metru kwadru | |
| Għoli | 76 m | |
| Demografija | ||
| Popolazzjoni | 20,754 abitanti (2022) | |
| Informazzjoni oħra | ||
| Fondazzjoni | Is-SibtambUTCIs-Sibt | |
| Kodiċi tat-telefon |
8 | |
| bliet ġemellati | Taipei | |
| belmopancityonline.com | ||
Belmopan, hija l - belt kapitali tal - Belize . Il-popolazzjoni tagħha fl-2010 kienet ta’ 16,451. [1] Belmopan hija l-iżgħar belt kapitali fl-Ameriki kontinentali (skont il-popolazzjoni) u t-tielet l-akbar insedjament fil-Belize, wara l-Belt ta' Belize u San Ignacio . Imwaqqfa bħala komunità ppjanata fl-1970, hija waħda mill-aktar bliet kapitali nazzjonali ġodda fid-dinja. Mill-2000 'l hawn, Belmopan kien wieħed minn żewġ insedjamenti fil-Belize li għandu status uffiċjali ta' belt, flimkien ma' Belize City.
Belmopan tinsab fid -Distrett ta' Cayo f'altitudni ta' 76 metres (249 ft) 'il fuq mil-livell tal-baħar. [2] Belmopan inbniet eżatt fil-lvant tax -Xmara Belize, 80 kilometres (50 mi) il ġewwa mill-eks kapitali, il-port ta' Belize City, wara li dik il-belt kważi nqerdet mill- Uragan Hattie fl-1961. [2] [3] Il-gvern ġie trasferit għal Belmopan fl-1970. [4] Il-Bini tal-Assemblea Nazzjonali tiegħu huwa ddisinjat biex jixbah tempju Maya Pre-Kolombjan . [5]
Ġeografija
[immodifika | immodifika s-sors]Belmopan tinsab 80 km 'il ġewwa mill-Baħar Karibew u 76 metru 'l fuq mil-livell tal-baħar, tinsab ħdejn il-Wied tax-Xmara Belize b'veduta tal-għoljiet tal-Muntanji Pine Ridge. (Il-klima bil-lejl hija friska.) Il-belt tinsab barra mill-Hummingbird Highway. Sagħtejn u nofs fin-nofsinhar ta' Belmopan, bit-triq, hemm is-Santwarju tal-Ħajja Selvaġġa ta' Cockscomb Basin[6].
Klima
[immodifika | immodifika s-sors]Belmopan għandha klima tropikali tal-monsun (Am) taħt il-klassifikazzjoni tal-klima ta' Köppen. Il-belt għandha staġun twil tax-xita li jibda minn Mejju sa Jannar u staġun qasir u xott li jkopri t-tliet xhur li jifdal. Kif inhi l-karatteristika ta' ħafna bliet bi klima tropikali tal-monsun, Belmopan tara xi xita matul l-istaġun xott tagħha. Marzu u April huma l-aktar xhur niexfa ta' Belmopan b'madwar 45 millimetru jew 1.8 pulzieri ta' xita osservati bħala medja matul dawk ix-xhur. Bħal fil-każ tal-Belt ta' Belize, dawn huma xhur kemmxejn mhux tas-soltu għal belt bi klima tropikali tal-monsun li jkollha l-aktar xhur niexfa tas-sena. Tipikament l-aktar xahar niexef għal belt b'dan it-tip ta' klima huwa x-xahar wara s-solstizju tax-xitwa, li f'Belmopan ikun Jannar. It-temperaturi medji ta' kull xahar huma kemmxejn kostanti matul is-sena, u jvarjaw minn 23 sa 28 °C (73.4 sa 82.4 °F).
Storja
[immodifika | immodifika s-sors]Belmopan inbniet wara l-kważi qerda ta' Belize City mill-Uragan Hattie fl-1961, li qered madwar 75% tad-djar u n-negozji tal-belt. Il-gvern ta' dak iż-żmien, fil-manifest tiegħu tal-1961 intitolat "PUP for Progress" (PUP tfisser People's United Party), ippropona l-bini ta' kapitali ġdida. Il-post tagħha ntgħażel is-sena ta' wara, fl-1962, għax kien protett mill-uragani u kellu temperatura aktar ħafifa minn dawk fuq il-kosta.
Fl-1964, waqt li l-Belize kien għadu kolonja Brittanika, il-Prim Ministru George Price mexxa delegazzjoni lejn Londra biex jiġbor il-fondi meħtieġa biex jiffinanzja l-kapitali l-ġdida. Għalkemm ma kienx lest li jimpenja ruħu li jiffinanzja proġett fuq skala daqshekk kbira, il-gvern Brittaniku esprima interess minħabba l-loġika li l-kapitali titqiegħed fuq art għolja protetta mill-mareat. Biex jinkoraġġixxu l-impenn finanzjarju tal-gvern Brittaniku, il-Prim Ministru u l-gvern tal-PUP stiednu lil Anthony Greenwood, is-Segretarju tal-Istat għall-Commonwealth u l-Kolonji, biex iżur il-Belize. L-ispiża inizjali stmata tal-bini ta’ din il-belt il-ġdida kienet ta’ erbgħin miljun dollaru tal-Belize (US$20 miljun). Nofs biss, għoxrin miljun dollaru tal-Belize, kienu disponibbli, iżda l-ispinta għall-kostruzzjoni ma ntilfitx[7].
Il-kostruzzjoni bdiet fl-1967, u l-ewwel fażi, li swiet BZD24 miljun (US$12-il miljun), tlestiet fl-1970.
Il-gvern irriloka lejn Belmopan fl-1970, iżda inizjalment, il-popolazzjoni ta’ Belize City ma segwietx l-eżempju. Tabilħaqq, il-ħolqien ta’ belt mill-bidu deher utopiku. Barra minn hekk, il-ħolqien ta’ belt kapitali ġdida jippreżenta sfidi: inizjalment, gvernijiet barranin kienu riluttanti li jċaqalqu l-ambaxxati tagħhom lejn Belmopan għax iddubitaw jekk din iż-żona interna kinitx se ssir il-kapitali effettiva ta’ Beliże.
Fi Frar 2005, il-gvern tal-Istati Uniti ħa l-inizjattiva u beda jibni ambaxxata ġdida f’Belmopan, 35 sena wara li l-kapitali ġiet rilokata. Ħafna pajjiżi minn dakinhar stabbilew l-ambaxxati tagħhom[8].
Ekonomija
[immodifika | immodifika s-sors]Illum, Belmopan għandha madwar 589 negozju, u l-belt qed tfittex li toħloq park kummerċjali biex tattira l-popolazzjoni tal-pajjiż. Ħames banek internazzjonali jinsabu fil-belt, kif ukoll diversi istituzzjonijiet finanzjarji lokali. Terminal tal-karozzi tal-linja u kumpless tas-suq inbnew fl-2003[9].
Trasport
[immodifika | immodifika s-sors]Ferrovija
Belmopan se jkollha sistema ferrovjarja ħafifa li bħalissa qed tiġi studjata permezz ta' studju ta' fattibbiltà mmexxi mill-Aġenzija tal-Kooperazzjoni Internazzjonali tal-Ġappun.
Ajru
Belmopan hija servuta minn Hector Silva Airstrip, ajruport domestiku li jinsab fil-majjistral tal-belt. Bħalissa (April 2024), madankollu, m'għadx hemm servizzi skedati lejn Belmopan. L-eqreb belt servuta minn titjiriet skedati hija Belize City, 79km 'il bogħod, li fiha kemm l-Ajruport Internazzjonali Philip S. W. Goldson, l-uniku ajruport internazzjonali tal-pajjiż, kif ukoll l-Ajruport Muniċipali domestiku Sir Barry Bowen.
Edukazzjoni
[immodifika | immodifika s-sors]Il-belt ta’ Belmopan għandha tliet skejjel pre-primarji, erba’ skejjel primarji u erba’ skejjel sekondarji kif ukoll Ċentru Reġjonali tal-Lingwi (RLC) modern fil-kampus ċentrali tal-Università ta’ Belize, fejn studenti minn pajjiżi ġirien li jitkellmu bl-Ispanjol jiġu jistudjaw l-Ingliż. Il-kampus tal-Università ta’ Belize f’Belmopan għandu l-kulleġġi li ġejjin: Edukazzjoni u Arti, Ġestjoni u Xjenzi Soċjali, Xjenza u Teknoloġija, u Infermiera u Saħħa Alleata. Is-sistema knisja/stat tipprevali fl-edukazzjoni Beliżjana, speċjalment fejn tidħol l-edukazzjoni pre-primarja, primarja u sekondarja, u kważi l-iskejjel kollha f’Belmopan huma sostnuti minn knejjes[10].
Referenzi
[immodifika | immodifika s-sors]- ^ "Population Data – Census 2010". Statistical Institute of Belize. Arkivjat minn l-oriġinal fl-4 March 2014. Miġbur 27 February 2014.
- ^ a b "travel-central-america.net". travel-central-america.net. Arkivjat mill-oriġinal fl-27 October 2020. Miġbur 29 June 2010.Manutenzjoni CS1: url mhux tajjeb (link)
- ^ "Weather Events: The Hurricane with Three Names". www.islandnet.com. Arkivjat mill-orġinal fl-8 August 2019. Miġbur 7 February 2007.
- ^ "belmopanbelize.com". belmopanbelize.com. Arkivjat minn l-oriġinal fl-22 July 2010. Miġbur 29 June 2010.
- ^ "Travel to Central America". travel-central-america.net. 16 January 2007. Arkivjat mill-oriġinal fl-11 March 2009. Miġbur 23 March 2019.Manutenzjoni CS1: url mhux tajjeb (link)
- ^ "EXOTIC BIRDING tours - Description of birding in Cockscomb Basin Jaguar Reserve, Belize". www.exoticbirding.com. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2007-04-03. Miġbur 2025-06-25.
- ^ Kearns, Kevin C. (1973). "Belmopan: Perspective on a New Capital". Geographical Review. 63 (2): 147–169.
- ^ "Belmopan at MyBelizeAdventure.com : Destinations: Cayo : Belmopan". www.mybelizeadventure.com. Miġbur 2025-06-25.
- ^ "Casa Cayo Real Estate - About Belize". www.casacayorealestate.net. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2008-02-29. Miġbur 2025-06-25. line feed character f'
|titlu=f'pożizzjoni 22 (għajnuna) - ^ "ICMI Bulletin No. 49, December 2000". www.mathunion.org. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2007-01-28. Miġbur 2025-06-25.